Όσοι είδαν την κινηματογραφική
ταινία “Η ζωή του Πι”, πολύ δε περισσότερο όσοι διάβασαν το ομώνυμο μυθιστόρημα
στο οποίο βασίστηκε η ταινία, θα στάθηκαν, αναμφίβολα, στις ιδιαίτερες γνώσεις
που φαίνεται να έχει ο συγγραφέας (Γιαν Μάρτελ) για τα ζώα. Κάποια αποσπάσματα
από το βιβλίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμα:
·
«Συνηθίζεται στο επάγγελμά μας να λέμε ότι το πιο επικίνδυνο ζώο στον
ζωολογικό κήπο είναι ο Άνθρωπος. Σε γενικές γραμμές εννοούμε ότι η αλόγιστη
αρπακτικότητα του δικού μας είδους έκανε όλο τον πλανήτη λεία μας»
·
«Κοιτώντας ένα ζώο, κοιτάμε έναν καθρέφτη. Η εμμονή μας να θεωρούμε τον
εαυτό μας το επίκεντρο των πάντων είναι η κατάρα όχι μόνο των θεολόγων αλλά και
των ζωολόγων»
·
«Δε θέλω να υπερασπιστώ τους ζωολογικούς κήπους. Κλείστε τους όλους, αν
θέλετε – κι ας προσευχόμαστε να επιβιώσουν τα άγρια ζώα σε ό,τι απόμεινε απ’
την άγρια φύση. Γνωρίζω ότι σήμερα οι άνθρωποι δεν εκτιμούν τους ζωολογικούς
κήπους. Και η θρησκεία αντιμετωπίζει παρεμφερές πρόβλημα. Κάποιες λαθεμένες
αντιλήψεις περί ελευθερίας ρίχνουν τη βαριά σκιά τους και στα δύο»
·
«Όποιος κατέχει την τέχνη και επιστήμη της ζωολογίας, γνωρίζει ότι το να
καταφέρεις τα ζώα να συνηθίσουν στην ανθρώπινη παρουσία είναι το παν. Πρέπει να
μειωθεί η απόσταση απόδρασης του ζώου, δηλαδή να βρεθεί η μίνιμουμ απόσταση
στην οποία το ζώο θέλει να κρατήσει μακριά του ένα συγκεκριμένο εχθρό. Στην
άγρια φύση ένα φλαμίνγκο δεν ενοχλείται αν βρίσκεστε τριακόσια μέτρα μακριά.
Περάστε αυτό το όριο, και θα διαπιστώσετε ότι είναι ανήσυχο. Πηγαίνετε ακόμα
πιο κοντά, και θα το δείτε να απομακρύνεται. Είναι μια αντίδραση φόβου. Και δε
θα πάψει να αντιδρά έτσι, μέχρι να ξαναβρεθείτε στα τριακόσια μέτρα απόσταση ή
μέχρι να νιώσει εξάντληση απ’ την τρεχάλα. Ανάλογα με το ζώο, δημιουργούνται
και οι αποστάσεις ασφαλείας που τις οριοθετούν τα ίδια τα ζώα – το καθένα με
τον τρόπο του. Οι αίλουροι κοιτάζουν, τα ελάφια ακούνε, οι αρκούδες οσμίζονται.
Οι καμηλοπαρδάλεις σας επιτρέπουν έως και τριάντα μέτρα απόσταση αν είστε σε
αυτοκίνητο, αλλά θα το σκάσουν απ’ τα εκατόν πενήντα μέτρα αν σας δουν πεζό»
·
«Ο θηριοδαμαστής πρέπει πάντα να συντηρεί την κυριαρχική του παρουσία, το
Άλφα κεφαλαίο του Αφέντη. Έτσι και γλιστρήσει στο Βήτα, θα το πληρώσει ακριβά.
Συνήθως η εχθρότητα και η επιθετικότητα των ζώων είναι ο τρόπος που εκφράζουν
την κοινωνική τους ανασφάλεια. Το ζώο που σε κοιτάζει πρέπει να ξέρει ποια
είναι η θέση του, αν έχει το πάνω ή το κάτω χέρι. Η κοινωνική ιεραρχία έχει τον
κύριο λόγο στη ζωή του. Με βάση την ιεραρχία αυτήν αποφασίζει με ποιους θα
κάνει παρέα και πώς. Πού και πότε θα φάει. Πού ξεκουράζεται. Πού πίνει, και τα
λοιπά. Μέχρι να σιγουρευτεί για τον ιεραρχικό του βαθμό, το ζώο βιώνει
ανυπόφορη αναρχία. Αισθάνεται νευρικότητα, άγχος, κίνδυνο. Ευτυχώς για το
θηριοδαμαστή, οι αποφάσεις για την κοινωνικά ύψιστη ιεραρχία ανάμεσα στα ζώα
δεν περιορίζονται μόνο στη σωματική δύναμη. Ο Χέντιγκερ (1950) λέει: “Κατά τη
συνάντηση δύο πλασμάτων, αυτό που καταφέρνει να τρομάξει τον αντίπαλό του
αναγνωρίζεται ως κοινωνικά ανώτερο, με αποτέλεσμα αυτού του είδους οι
κοινωνικές αποφάσεις να μην προέρχονται πάντα από μάχες. Σε μερικές περιπτώσεις
αρκεί μια απλή συνάντηση”. Σοφά λόγια. Ο κύριος Χέντιγκερ υπήρξε επί πολλά
χρόνια διευθυντής ζωολογικού κήπου, αρχικά στη Βασιλεία και έπειτα στη Ζυρίχη.
Ήταν βαθύς γνώστης της νοοτροπίας των ζώων. Πρόκειται για αντιπαράθεση δύο
δυνάμεων: πνευματικής και σωματικής. Η υπεροχή του θηριοδαμαστή είναι
ψυχολογική. Ξένο περιβάλλον, περήφανη στάση του Αφέντη, ψυχραιμία και
αυτοέλεγχος, διαπεραστικό βλέμμα κατευθείαν στα μάτια του ζώου, άφοβος
βηματισμός, αλλόκοτος βρυχηθμός (έτσι εκλαμβάνει τον ήχο του μαστίγιου ή το σφύριγμα)
– τέτοια στοιχεία πλημμυρίζουν το μυαλό του ζώου με φόβο και αμφιβολίες, του
διευκρινίζουν τη θέση του, το ενημερώνουν
για το βαθμό του στην ιεραρχία. Ικανοποιημένος ο κύριος Νούμερο Δύο
κάθεται στα πισινά του πόδια, και ο κύριος Νούμενο Ένα στρέφεται προς τους
θεατές και φωνάζει: “Αρχίζει η παράσταση! Και τώρα, κυρίες και κύριοι, μέσα από
στεφάνια αληθινής φωτιάς…”»
Το τελευταίο πιστεύουμε
πως αφορά και τις σχέσεις (πολιτικές / εξουσιασμού) μεταξύ των ανθρώπων…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου