Τετάρτη 24 Μαρτίου 2010

Γνωμικά, Ρήσεις και Αποφθέγματα για τη Σιωπή

Η τρέχουσα είναι η λεγόμενη “βουβή εβδομάδα”. Ποια καλύτερη ευκαιρία, λοιπόν, για μια μικρή επιλογή Γνωμικών, Ρήσεων, Αποφθεγμάτων και Αποσπασμάτων βιβλίων για τη Σιωπή;…

Από την προσωπική μου συλλογή:


Αρχαιοελληνικά

1. Χρη σιγάν ή κρείσσονα της σιγής λέγειν (Πυθαγόρας)

2. Η λέγε τι σιγής κρείττον ή σιγήν έχε [Η λέγε κάτι που αξίζει περισσότερο από τη σιωπή, ή άλλως να σιωπάς] (Μένανδρος)

3. Ποτέ δεν πρόκειται να μετανοήσεις διότι εσιώπησες (Μένανδρος)

4. Σιγάν άμεινον τασχρά [Καλύτερα να σιωπά κανείς τα κακά] (Ευριπίδης)

5. Ειδώς σίγα [Και να ξέρεις κάτι, καλύτερα να σιωπάς] (Σόλων)

6. Κρείττον σιωπάν εστίν ή λαλείν μάτην (Φιλονίδης)

7. Ουδείς ανόητος γνωρίζει πότε πρέπει να σιωπά (Αρίστιππος)

8. Ουδέν σιωπής εστί χρησιμώτερον [Τίποτε δεν είναι χρησιμότερο από την σιωπή] (Μένανδρος)

9. Μόνη σιγή, μεταμέλειαν ου φέρει (Μένανδρος)

10. Η πολυλογία πολλά σφάλματα έχει, το δε σιγάν ασφαλές (Απολλώνιος)

Βίβλου

11. “Αναστάς ο αρχιερεύς είπεν αυτώ, ουδέν αποκρίνη; τι ούτοι σου καταμαρτυρούσιν; ο δε Ιησούς εσιώπα” (Ματθ. 26,62-63)

12. “Είπε δε ο Κύριος δι’ οράματος εν νυκτί τω Παύλω. Μη φοβού, αλλά λάλει και μη σιωπήσης, διότι εγώ ειμι μετά σου” (Πράξεις 18,9-10)

Διαφόρων (και αποσπάσματα βιβλίων)

13. Η σιωπή είναι ο ναός της συνέσεως (Γρηγόριος Ε’)

14. Η σιωπή διδάσκεται από τους φλύαρους (Τσβάιχ)

15. Διά τούτο δύο ώτα έχομεν, στόμα δε εν, ίνα πλείω μεν ακούωμεν, ήττονα δε λέγωμεν

16. Οι άνθρωποι γεννιώνται με δύο μάτια και μια γλώσσα, για να βλέπουν δυό φορές περισσότερα απ’ όσα λένε (Φραγκλίνος)

17. Η λογική μόνο διδάσκει τη σιωπή, η καρδιά διδάσκει να ομιλούμε (Ρίχτερ)

18. Σώπα, δάσκαλε, ν’ ακούσουμε το πουλί (Νίκος Καζαντζάκης)

19. Τον άνθρωπο πρέπει να τον κρίνει κανείς όχι μόνο από τον τρόπο με τον οποίο ομιλεί, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο σιωπά (Σαίξπηρ)

20. Η σιωπή είναι χρυσός

21. Η ωραιότερη εκδίκηση είναι η σιωπή (Σαίξπηρ)

22. Η σιωπή δεν κάνει ποτέ γκάφες (Μπέρναρ Σω)

23. Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι [Παροιμία]

24. Ο λόγος είναι ασήμι, η σιωπή από μάλαμα

25. Η σοφία αποστρέφεται τη σιωπή, αλλά η σιωπή αναπληρώνει τη σοφία (Βεάκης)

26. Η τέχνη του να μιλάς ωραία προϋποθέτει γνώση της σιωπής

27. Η σιωπή είναι γλώσσα της ακοής

28. Η σιωπή είναι μια εύγλωττη φωνή

29. Υπάρχει μια ευφράδεια στη σιωπή, η οποία είναι πιο διαπεραστική από την ομιλία (Γκαίτε)

30. Η σιωπή σπουδάζεται κατόπιν πολλών ατυχημάτων της ζωής (Σενέκας)

31. Ισθι μάλλον ιχθύος αφωνότερος ή κορώνης λαλίστερος

32. Κρείττον σιωπάν ή λαλείν ά μη πρέπει

33. Ο εγκαίρως σιγών κρείττων του ακαίρως λαλούντος

34. Πολλοίς απόκρισις η σιωπή τυγχάνει

35. Σιγή ποτ’ εστίν αιρετωτέρα λόγου

36. Εκείνοι που μας έμαθαν να ομιλούμε, λησμόνησαν να μας μάθουν και να σιωπούμε (Γκαίτε)

37. Επειτ’ από το λόγο, η σιωπή είναι η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο (Λακονταίρ)

38. Ποιος φωνάζει, ποιός πληγώνει την σιωπή, τι να θέλει να μου πει (Στίχοι ελληνικού τραγουδιού)

39. Η σιωπή αντί της διαμαρτυρίας είναι μια αμαρτία που μας κάνει δειλούς [To sin by silence when we should protest makes cowards out of men] (Ella Wheeler Willcox / Από την εισαγωγή του κινηματογραφικού έργου “JFK”)

40. Εσύ μου, εγώ σου. Οι λέξεις άδειασαν πια! Συμπληρώνονται από την σιωπή

41. Φλυαρεί η Σιωπή μας!... (Σ.Γ.Λ.)

42. Τα σχολεία διδάσκουν το μάθημα της ομιλίας, τα νοσοκομεία το μάθημα της σιωπής και οι εκκλησίες το μάθημα της σιωπηλής ομιλίας που λέγεται προσευχή (Ιάσων Ευαγγέλου)

43. Ο άνθρωπος γεμίζει με τη σιωπή και αδειάζει με το λόγο (Ιάσων Ευαγγέλου)

44. Η σιωπή –η βαθύτερη έκφραση του ανθρώπου- είναι η ίδια η αιωνιότητα που ο λόγος τρομάζει να τη συλλαβίσει (Ιάσων Ευαγγέλου)

45. Ο λόγος χρησιμοποιεί σαν όργανο τη γλώσσα. Η σιωπή, τα μάτια (Ιάσων Ευαγγέλου)

46. Η σιωπή είναι πάντοτε υπέρ των ανοήτων, μόνο που οι ανόητοι δεν είναι πάντοτε υπέρ της σιωπής (Ιάσων Ευαγγέλου)

47. Στην αγωγή της σιωπής, οι άνθρωποι είναι αυτοδίδακτοι. Γι΄αυτό γνωρίζουν τόσο λίγα γι’ αυτή την μεγάλη ηθική επιστήμη (Ιάσων Ευαγγέλου)

48. Ανάμεσα στα πολεμικά όπλα, δεν πρέπει να συγκαταλέγουμε μονάχα τη γλώσσα αλλά και τη σιωπή (Ιάσων Ευαγγέλου)

49. Η σιωπή είναι μητέρα της προσευχής, κρίση της πύλης του ουρανού και κλειδί του παραδείσου

50. Σιωπή: Η εύγλωττη έκφραση του ανέκφραστου (Από αφίσσα στον δρόμο, περί διαλογισμού).

51. Πολλές φορές μετενόησα επειδή μίλησα, αλλά ποτέ επειδή σιώπησα (Σαίξπηρ)

52. Οι ψυχές ζυγίζουν μες στη σιγή όπως το χρυσάφι και το ασήμι ζυγίζουν στο καθαρό νερό και τα λόγια που προφέρουμε δεν έχουν νόημα παρά χάρη στη σιγή που τα περιβάλλει (Μαίτερλιγκ)

53. Δεν ξέρουμε ούτε κατανοούμε το παραμικρό για το πνεύμα μας. Αν θέλεις να πεις τίποτα γι` αυτό, καλύτερα θα `ταν να μείνεις σιωπηλός [Φ.Ο. Αττάρ, Το συνέδριο των πουλιών]

54. Τίποτα δεν είναι πιο οικείο από την τη σιωπή. Αισθανόταν πως αν παρέμεναν σιωπηλοί για πολύ, τα πάντα θα μπορούσαν να τακτοποιηθούν ανάμεσά τους [Γκράχαμ Γκρην, Ο 10ος άνθρωπος]

55. Κάποια στιγμή οι λέξεις αδειάζουν... Η σιωπή τις αναπληρώνει προεκτείνοντάς τες πέρα κι από το πιο ακραίο σημείο που μπορεί να φτάσει ο λόγος [Νέστορα Μάτσα, Φάκελλος Πυθαγόρα, Πρόπλασμα μεταφυσικής βιογραφίας]

56. Υπάρχουν μερικά πράγματα που χάνουν την αξία τους όταν μιλάς [Dion Fortune, Η ιέρεια της θάλασσας]

57. Μέσα στη σιγή υπάρχει μια μια περίεργη δύναμη, σκεφτόμαστε τα ίδια πράγματα χωρίς να λέμε ούτε λέξη κι όμως ο ένας γνώριζε τις σκέψεις του άλλου. Οταν λείπουν τα λόγια τα πράγματα παραμένουν σε κάποια άλλη μαγική διάσταση. Με την πρώτη λέξη τα πάντα χάνονται [Dion Fortune, Η ιέρεια της θάλασσας]

58. Δεν ανοίγω το στόμα μου παρά μόνο όταν δεν έχω τι να πω [Κατερίνα Χριστοδούλου, Κι άλλα... μεζεδάκια]

59. Είναι κάποια δράματα με σφραγισμένα χείλη (Παλαμάς) [Το μυθιστόρημα των τεσσάρων)

60. Η σιωπή τους ήταν μια άφωνη συνέχεια της κουβέντας που έκανε η μια ψυχή και την άκουγε η άλλη. Την καταλάβαινε και απαντούσε με τη δική της σιωπή (Στρ. Μυριβήλης) [Το μυθιστόρημα των τεσσάρων]

61. Στο Σύμπαν της Σιωπής, ψάχνω για Εκείνον που υπάρχει, αλλά έχασα μέσα στη φρίκη των γεγονότων: Τον Θεό [Διαμαντή Φλωράκη, Το Σύνδρομο του Χάους]

62. Μια συνετή κι επιφυλακτική σιωπή είναι το περίβλημα της σοφίας [Ουμπέρτο Εκο, Το νησί της προηγούμενης ημέρας]

63. Δύο ερωτευμένες καρδιές που κοιτάζονται λένε περισσότερα πράγματα απ' όσα θα 'λεγαν σε μια ολόκληρη μέρα όλες οι γλώσσες αυτού του κόσμου [Ουμπέρτο Εκο, Το νησί της προηγούμενης ημέρας]

64. Ας μπορούσα να περάσω όλο το ταξίδι τούτο αμίλητος! Μια κούρα πυθαγόρεια. Να καθαρίσω απ' όλα τα λόγια που άκουσα και είπα, ν' αφήσω τη σιωπή ν' απλωθεί δροσάτη, καταπράσινη, σαν περιπλοκάδα στα σωθικά μου! Μα οι άνθρωποι είναι κοπάδι, δε σε αφήνουν. Ζητούν να πιαστούν ο ένας από τον άλλον, ν' ακουμπήσουν σαν τα πρόβατα λαιμό με λαιμό. Φοβούνται τη σιωπή. Η φλυαρία μονάχα μπορεί να στερεώσει την καρδιά τους [Νίκου Καζαντζάκη, Ταξιδεύοντας: Ιαπωνία -Κίνα]

65. Τα πολλά λόγια της σιωπής [Προμετωπίδα στο Αγγελική Μεϊμάρη, Μια ιστορία μόνο για χρώματα]

66. Ήταν και για τους δυο μας, ένα καλό λιμάνι η σιωπή, στην αποβάθρα του οποίου ξεφορτώναμε χιλιάδες σκέψεις [Ο άνθρωπος που δεν χρειαζότανε κανέναν]

67. Οι σιωπές της ήξεραν να γίνονται πυξίδες σε θαλασσοταραχή, φανάρι σε σκοτεινά, χαμένα μονοπάτια. Ηταν φορές που τη γύρευε γι’ αυτές ακριβώς τις σιωπές της. Για τον τρόπο που θα την κοιτάξει χωρίς να μιλά, για τη σιγαλιά της που θα της υποδείξει τι θα προσέξει [Μάρω Βαμβουνάκη, Οι παλιές αγάπες πάνε στον Παράδεισο]

68. Κατάλαβα άλλη μία φορά πόσα λίγα πράγματα μπορεί να πει κανείς με τα λόγια. Και όμως οι άνθρωποι, ακόμα και οι σοφοί και οι μορφωμένοι, νομίζουν πως με λόγια μπορούν να εκφράσουν τη φύση του Θεού [Μίκα Βαλτάρι, Ο Μαύρος Άγγελος]

69. Ράψε τα χείλη σου και μη ρωτάς τίποτα για τον ύψιστο ουρανό του θρόνου του Θεού. Κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά την ουσία του ατόμου του Θεού -ρώτα όποιον θέλεις [Φ.Ο. Ατττάρ, Το συνέδριο των πουλιών]

70. Ολες οι προσευχές που εκφράζονται με λόγια είναι σαν το άχυρο σε σύγκριση με το πολύτιμο ψωμί [Δημοσθένη Σαβράμη, Ο Ιησούς επιζεί των δολοφόνων του]

71. Εχω την εντύπωση ότι μιλούσε μόνο επειδή φοβότανε την προοπτική της σιωπής [Τζων Μπάνβιλ, Το βιβλίο της αλήθειας]

72. -Η θα διαλέξεις τη σιωπή για να μη χάσεις τη βολή σου, την ησυχία σου, ή θα αντιδράσεις, θα αντισταθείς, θα αγωνιστείς σε όλα αυτά τα αποτρόπαια, τα εφιαλτικά που γίνονται για σένα, υποτίθεται, αλλά χωρίς εσένα. –Θα μιλήσω. Η σιωπή είναι φυγή, λιποταξία. –Καλά πάμε. Η σιωπή, η αδιαφορία, η απάθεια αντίκρυ στη θέα του κόσμου μας δεν ταιριάζει σ’ ένα παιδί, σ’έναν νέο όπως εσύ. –Θα διαλέξω την ελευθερία να πω όχι, αρνούμαι θα πω σ’ αυτήν την απάνθρωπη ανθρωπότητα [Αντώνης Σαμαράκης, Εν ονόματι]

73. Σε ένα γραπτό πολιτισμό οι σιωπές των ανθρώπων αξίζουν όσο και τα λόγια τους, αλλιώς για ποιο λόγο μια εικόνα να αξίζει όσο χίλιες λέξεις; Όλοι γνωρίζουν το σήμα, το ιδεόγραμμα που ενώνει, εκεί που τα λόγια χωρίζουν [Αναστάσης Βιστωνίτης, Το ρόδο και ο λωτός]

Δεν υπάρχουν σχόλια: