Η αρχή του 90 - 10

[Μου ήρθε, πρόσφατα, υπό μορφή αρχείου παρουσίασης Powerpoint]:

Η αρχή του «90 - 10»

Συγγραφέας: Stephen Covey

Μετάφραση: Α.Ι.

Ανακάλυψε την αρχή του «90/10»

Μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου (ή τουλάχιστον τον τρόπο που αντιμετωπίζεις καθημερινές καταστάσεις)

Ποια είναι η αρχή;

10% της ζωή μας είναι τυχαία γεγονότα

90% της ζωής μας είναι αποτέλεσμα των δικών μας αντιδράσεων

Τι σημαίνει αυτό;

Δεν έχουμε κανέναν έλεγχο για το 10% που μας συμβαίνουν. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε ένα αυτοκίνητο όταν προκαλεί ατύχημα μετά από μια μηχανική βλάβη… Το αεροπλάνο μπορεί να καθυστερήσει να φτάσει στον προορισμό του και μπορεί να μας βγάλει τελείως έξω στον προγραμματισμό μας… Μπορεί ένας οδηγός να κάνει μια απερίσκεπτη ενέργεια μέσα στην τρέλα της κίνησης στην πόλη…

Δεν έχουμε κανένα έλεγχο σε αυτό το 10%.

Στο υπόλοιπο 90% έγκειται η διαφορά. Εσύ καθορίζεις αυτό το ποσοστό. Πώς; Με τις αντιδράσεις σου...

Δεν μπορείς να ελέγξεις ένα κόκκινο φανάρι. Αλλά μπορείς να ελέγξεις τις αντιδράσεις σου. Μην επιτρέπεις τους ανθρώπους να σε ‘ξεγελούν’. ΜΠΟΡΕΙΣ να ελέγξεις τον τρόπο που αντιμετωπίζεις τις καταστάσεις.

Για να δούμε ένα παράδειγμα…

Τρως πρωινό με την οικογένειά σου. Η κόρη σου κατά λάθος ρίχνει τον καφέ σου επάνω στο σακάκι σου. Δεν έχεις τον έλεγχο για αυτό που συνέβη. Το τι ακολουθεί μετά εξαρτάται από την αντίδρασή σου. Τρελαίνεσαι και αρχίζεις τις φωνές. Σηκώνεσαι απότομα από την καρέκλα σου λέγοντας στην κόρη σου ότι
δεν μπορείς να πιστέψεις πόσο απρόσεκτη ήταν. Αρχίζει να κλαίει. Μετά τις φωνές σου στην κόρη σου επιτίθεσαι στη γυναίκα σου και τις λες γιατί άφησε στην άκρη του τραπεζιού το φλιτζάνι του καφέ. Ακολουθεί μια σύντομη αλλά έντονη λογομαχία. Πηγαίνεις στο δωμάτιό σου και αλλάζεις γρήγορα. Επιστρέφοντας στην κουζίνα η κόρη σου κλαίει ακόμη για αυτό που έγινε με αποτέλεσμα να έχει περάσει η ώρα για το σχολείο της. Χάνει το λεωφορείο για το σχολείο. Πρέπει να κάνεις κάτι, γιατί τα χρονικά όρια έχουν στενέψει. Τρέχεις στο αυτοκίνητό σου με την κόρη σου για να την πας εσύ στο σχολείο της. Επειδή έχεις αργήσει, τρέχεις αρκετά για να προλάβεις
ξεπερνώντας το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας. Έχεις καθυστερήσει 15 λεπτά πηγαίνοντας την κόρη σου στο σχολείο έχοντας μια κλήση για υπέρβαση ορίου ταχύτητας. Η κόρη σου τρέχει στο σχολείο της χωρίς να σου πει καλημέρα. Έχοντας φτάσει στη δουλειά σου 20 λεπτά αργότερα, συνειδητοποιείς ότι έχεις ξεχάσει τον χαρτοφύλακά σου. Η μέρα σου ξεκίνησε απαίσια. Και δεν φτιάχνει καθώς περνάει η ώρα. Γυρίζεις σπίτι. Γυρίζοντας σπίτι υπάρχει ένα θέμα, μια πληγή στη σχέση σου με την κόρη σου και με τη γυναίκα σου που άκουσαν ό,τι άκουσαν..

Γιατί; Γιατί αντέδρασες με αυτόν τον τρόπο το πρωί.

Γιατί είχες μια κακή μέρα;

A) Ο καφές το προκάλεσε;

B) Η κόρη σου έφταιξε;

Γ) Ο τροχονόμος ήταν η αιτία;

Δ) Εσύ το προκάλεσες;

Η απάντηση είναι η Δ

Δεν είχες τον έλεγχο για αυτό που συνέβη με τον καφέ. Η αντίδρασή σου σε αυτά τα 5 δευτερόλεπτα σου χάλασε τη μέρα.

Για να δούμε τι θα μπορούσε να γίνει…

Ο καφές πέφτει επάνω σου. Η κόρη σου σε κοιτάει με μάτια ανοιχτά και είναι έτοιμη να κλάψει. Με γλυκό τρόπο λες: “Μην ανησυχείς γλυκιά μου, πρέπει να είσαι πιο προσεκτική όμως την επόμενη φορά.”. Σκουπίζεσαι με μια πετσέτα και αλλάζεις σακάκι. Παίρνεις τον χαρτοφύλακά σου και επιστρέφεις στην κουζίνα βλέποντας από το παράθυρο την κόρη σου να ανεβαίνει στο λεωφορείο για το σχολείο της. Γυρίζει και σε χαιρετάει με το χέρι της. Φτάνεις στη δουλειά σου με ελάχιστη καθυστέρηση. Βλέπεις τη διαφορά;

Δύο διαφορετικά σενάρια. Και τα δύο ξεκίνησαν την ίδια στιγμή. Τελείωσαν όμως τελείως διαφορετικά. Γιατί; Γιατί οι αντιδράσεις σου ήταν διαφορετικές.

Δεν έχεις τον έλεγχο για το 10% που συμβαίνει στη ζωή σου. Το υπόλοιπο 90% καθορίζεται από τις αντιδράσεις σου.

Αν κάποιος λέει αρνητικά πράγματα για σένα, μην γίνεις ‘σφουγγάρι’. Άσε την επίθεση που δέχεσαι να κυλίσει σαν νερό. Δεν πρέπει να αφήσεις τα αρνητικά σχόλια να σε επηρεάσουν. Αντίδρασε κατάλληλα και δεν θα καταστρέψεις τη μέρα σου. Μια λάθος αντίδραση μπορεί να καταστρέψει μια φιλία, να απολυθείς από τη δουλειά, να θυμώσεις και να εκνευριστείς απίστευτα.

Πώς αντιδράς αν κάποιος σε εμποδίσει στην κίνηση του δρόμου; Χάνεις την ψυχραιμία σου; Εκνευρίζεσαι; Ανεβαίνει η πίεση σου; Και τι έγινε αν φτάσεις 10 λεπτά αργότερα στη δουλειά σου; Γιατί επιτρέπεις σε ένα αυτοκίνητο να χαλάσει τη μέρα σου;

Θυμήσου την αρχή του 90/10.

Το αφεντικό σου λέει ότι χάνεις τη δουλειά σου. Γιατί χάνεις τον ύπνο σου και είσαι χάλια; Χρησιμοποίησε το άγχος σου από τη θετική του πλευρά
και ψάξε μια νέα δουλειά.

Το αεροπλάνο έχει καθυστέρηση. Μάλλον θα χαλάσει το πρόγραμμα της μέρας σου. Γιατί επιτίθεσαι φραστικά στον υπάλληλο που κόβει τα εισιτήρια;
Δεν έχει καμία ανάμειξη σε αυτό που συμβαίνει. Χρησιμοποίησε το χρόνο σου για να διαβάσεις λίγο περισσότερο, μίλα με τους υπόλοιπους επιβάτες… Αν εκνευριστείς βγαίνει κάτι;

Τώρα γνωρίζεις για την αρχή του 90/10. Εφάρμοσέ την και θα είσαι πολύ διαφορετικός από πριν. Δεν θα χάσεις κάτι εφαρμόζοντάς της. Η αρχή του 90/10 είναι απλή αλλά καταπληκτική. Λίγοι την ξέρουν και την εφαρμόζουν. Και τι πετυχαίνουν; Θα το διαπιστώσεις στον εαυτό σου!

Εκατομμύρια ανθρώπων υποφέρουν από στρες, πονοκεφάλους, ημικρανίες.

Όλοι μας μπορούμε να καταλάβουμε και να εφαρμόσουμε την αρχή του 90/10. Μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας!

…Απόλαυσέ το!...

Χρειάζεται θέληση για να δώσουμε στους εαυτούς μας την …άδεια για να νοιώσουν μια διαφορετική ματιά της ζωής.

Πραγματικά, ό,τι κάνουμε, δίνουμε, λέμε ή ακόμη σκεφτόμαστε, είναι σαν μπούμερανγκ. Θα γυρίσει σε εμάς...

Αν θέλουμε να παίρνουμε, πρέπει να μάθουμε να δίνουμε πρώτα... Μπορεί να μείνουμε με άδεια χέρια βέβαια, αλλά η καρδιά μας θα είναι γεμάτη από αγάπη... Και αυτοί που αγαπούν τη ζωή, έχουν αυτό το συναίσθημα χαραγμένο στην καρδιά τους για πάντα…

Γνωμικά, Ρήσεις και Αποφθέγματα περί ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Επιλογή Γνωμικών, Ρήσεων και Αποφθεγμάτων περί Ελευθερίας, από την προσωπική μου συλλογή:

· “Ο μόνος αληθινός νόμος είναι ο νόμος που οδηγεί στη λευτεριά. Άλλος νόμος δεν υπάρχει” [Richard Bach, Ο γλάρος Ιωνάθαν]

· “Γιατί άραγε το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο είναι να πείσεις ένα πουλί πως είναι λεύτερο και πως μπορεί να το αποδείξει μόνο του αν ασκηθεί για λίγο;” [Richard Bach, Ο γλάρος Ιωνάθαν]

· “Ο καθένας μας είναι, στ’ αλήθεια, μια ιδέα του Μεγάλου Γλάρου, μια απεριόριστη ιδέα λευτεριάς” [Richard Bach, Ο γλάρος Ιωνάθαν]

· “Η λευτεριά είναι (για ένα γλάρο) η πραγματική φύση της ύπαρξής του. Ό,τι εναντιώνεται σ’ αυτή τη λειτουργία πρέπει να το απορρίπτει, κι αν ακόμη είναι κάθε μορφής τύπος ή προκατάληψη ή περιορισμός” [Richard Bach, Ο γλάρος Ιωνάθαν]

· “Είμαστε λεύτεροι να πάμε όπου μας αρέσει και να μείνουμε αυτό που είμαστε” [Richard Bach, Ο γλάρος Ιωνάθαν]

· “Λοιπόν, παιδιά μου, συλλογιέμαι τώρα να βρω μια λέξη να ταιριάζει στο μπόι της λευτεριάς” (Γ. Ρίτσος)

· Ελευθερία! Για σένα θα δακρύσει από χαρά ο ήλιος! (Ελύτης)

· Η ελευθερία είναι μια δίψα (Σινιάφσκυ)

· Ελευθερία: η πιο σκληρή φωνή (Νίτσε)

· Ελευθερία, πόσα εις το όνομά σου διαπράττονται εγκλήματα! (Ιωάννα Ρολλάν – Τα τελευταία λόγια της ενώ οδηγείτο στο ικρίωμα από τους Ορεινούς)

· Ο άνθρωπος είναι μια αιχμή ελευθερίας που καταδιώκει το φως [Κώστα Ζουράρι, Μισγάγκεια απερινόητη]

· Γυρεύουν περισσότερες ελευθερίες. Οχι περισσότερη Ελευθερία. Περισσότερες ελευθερίες. Κατακερματίζουν τη Μία, την Πρωταρχική και Αναρχη ιδέα σε μικρά περιστασιακά συνθήματα [Νέστορα Μάτσα, Φάκελλος Πυθαγόρα, Πρόπλασμα μεταφυσικής βιογραφίας]

· "Αν αφαιρέσεις την ελευθερία από τον άνθρωπο, του αφαιρείς την δυνατότητα να είναι ή να γίνεται άνθρωπος (Πρωτ. Μιχ. Καρδαμάκης, Για την ελευθερία, έκδ. Τήνος 1983)" [Γεράσιμος Ζαμπέλης, Η λαίλαπα των γκουρού]

· Χωρίς την ελευθερία, η γνώση γίνεται όργανο καταπίεσης, η αλήθεια διαστρέφεται σε απάτη, η αρετή καταντά ασελγής υποκρισία. (Μάριος Πλωρίτης)

· Το να σκέπτεται κανείς ελευθέρως, είναι ωραίον. Το να σκέπτεται και ορθώς είναι ωραιότερο (Βολταίρος & Επιγραφή μετώπης πανεπιστημίου Ουψάλας της Σουηδίας)

· Θεός και Ελευθερία είναι η προσευχή μου (Βολταίρος)

· “Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς” (Ιωάνν. Η’32)

· “Ού δε το Πνεύμα Κυρίου, εκεί ελευθερία” [Όπου είναι το πνεύμα του Κυρίου, εκεί ελευθερία] (Απόστολος Παύλος, Β’ Κορ. γ’17)

· “Υμείς γαρ επ’ ελευθερία εκλήθητε, αδελφοί. Μόνον μη την ελευθερίαν εις αφορμήν τη σαρκί” [Σεις όμως, αδελφοί, είσθε καλεσμένοι διά την ελευθερίαν. Μόνο μην παίρνετε την ελευθερία ως πρόφαση για σαρκικές απολαύσεις] [Απ. Παύλος, Γαλ. 5,13]

· “Ελευθερίαν αυτοίς επαγγελλόμενοι, αυτοί δούλοι υπάρχοντες της φθοράς” [Τους υπόσχονται ελευθερία, ενώ αυτοί είναι δούλοι της διαφθοράς] [Β’Πετρ. 2,19]

· “Οι άνθρωποι απαιτούν ελευθερία λόγου για να αναπληρώσουν την ελευθερία σκέψης, την οποία αποφεύγουν” (Soren Aabye Kierkegaard)

· “Ελευθερία είναι το δικαίωμα να κάνεις λάθος κι όχι το δικαίωμα να πράττεις λάθος” (John G. Riefenbaker)

· Η ελευθερία δεν αγαπά να κατοικεί σε τόπους όπου δεν βασιλεύει η αρετή και η χρηστομάθεια (Κοραής)

· Μόνο εκείνοι αξίζουν να έχουν ελευθερία, που είναι έτοιμοι να αγωνίζονται καθημερινά γι’ αυτήν (Γκαίτε)

· Με τον όρο ‘ελευθερία του πνεύματος’ εννοώ κάτι εντελώς σαφές: την άνευ όρων δυνατότητα να πεις ‘όχι’ όταν είναι επικίνδυνο να πεις ‘όχι’΄(Friedrich Nietzsche, γερμανός φιλόσοφος, 1844-1900)

· Ελευθερία σημαίνει ευθύνη, γι’ αυτό οι περισσότεροι την φοβούνται (George Bernard Shaw, βρετανός συγγραφέας, 1856-1950)

· Η ελευθερία είναι πολύτιμη. Τόσο πολύτιμη, που πρέπει να δίνεται σε δόσεις (Βλαντιμίρ Ιλιτς Λένιν, ρώσος πολιτικός, 1870-1924)

· Όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν, τότε συνήθως μιμούνται ο ένας τον άλλον (Eric Hoffer, αμερικανός φιλόσοφος, 1902-1983)

· Ελευθερία ή Θάνατος (Ρήγας Φεραίος – Σύνθημα αγωνιστών του 1821)

· Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή (Ρήγας Φεραίος, “Θούριος”)

· Ελευθερία είναι το δικαίωμα να πράττεις ό,τι δεν βλάπτει τον άλλο (Λακονταίρ)

· Η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου (Βίσμαρκ)

· Το μονοπάτι που οδηγεί στον ναό της Ελευθερίας, περνάει από το πεδίο της μάχης (Σβάιτσερ) ή (Τσβάιχ)

· Να είσθε ελεύθεροι, αλλ’ όχι απειθάρχητοι (Μιραμπό)

· Η ελευθερία θα επιζήσει, αλλού ως πραγματικότητα, αλλού ως διεκδίκηση (Λέων Μακκάς)

· “Malo pericolosam libertatem quam quitum servitium” [Προτιμώ την επικίνδυνη ελευθερία από την ήσυχη δουλεία] (Τάκιτος)

· “Ελεύθεροι εόντες [οι Σπαρτιάται] ου πάντα ελεύθεροί εισιν. Έπεστι γαρ σφι δεσπότης νόμος” [Όσοι είναι ελεύθεροι, δεν είναι ελεύθεροι ως προς όλα, διότι υπεράνω όλων είναι ο νόμος] (Ηρόδοτος)

· Η ελευθερία είναι άρτος, τον οποίο οι λαοί οφείλουν να κερδίσουν με τον ιδρώτα του προσώπου τους (αββάς Λαμεναί, “Λόγοι πιστού”)

· Ο σκλάβος δεν ερωτά αν η αλυσίδα του θα είναι από σίδηρο ή από χρυσό (Δημ. Καμπούρογλου)

· “Ένα πουλί ποτέ δεν αλλάζει τη λευτεριά του μ’ ένα χρυσό κλουβί. Ένας άνθρωπος το κάνει, και μάλιστα παινεύεται γι’ αυτό” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· “Οι άνθρωποι πέφτουν στην παγίδα της ανελευθερίας με δόλωμα την ελευθερία” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· “Ο άνθρωπος που με τη θέλησή του γίνεται και παραμένει σκλάβος κάπου, αισθάνεται ελεύθερος” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· “Ελεύθερος είναι όποιος υποτάσσεται –μονάχα- στη φύση του. Γι’ αυτό ελεύθερος άνθρωπος είναι όποιος υποτάσσεται στο Λόγο κι όχι όποιος ‘απελευθερώνεται’ απ’ το Λόγο” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· Η ελευθερία δεν είναι δυνατή, παρά σε χώρες όπου το δίκαιο υπερισχύει των παθών (Λακονταίρ)

· Η αληθινή ελευθερία δεν είναι να κάνει κανείς ό,τι θέλει, αλλά ό,τι έχει το δικαίωμα να κάνει (Β. Ουγκώ)

· Ελεύθερον φύλασσε τον σεαυτού τρόπον (Πλάτων)

· “Η άγαν ελευθερία έοικεν ουκ εις άλλο τι ή είς άγαν δουλείαν μεταβάλλειν και ιδιώτη και πόλει” (Πλάτων, Πολιτεία 564 Α’) . [Η υπερβολική ελευθερία δεν κάνει τίποτε άλλο, παρά να μεταβάλλει και τον πολίτη και την πόλη σε δούλους]

· Μπορεί ο άνθρωπος να μείνει ελεύθερος, ακόμη και ανάμεσα στους τοίχους της φυλακής. Υπάρχουν άνθρωποι, που ποτέ τους δεν είναι ελεύθεροι, κι ας μην έζησαν ποτέ στη φυλακή. Το σώμα μπορεί να δεθεί με αλυσίδες, ο νους όμως ποτέ. Η σκέψη είναι ελεύθερη. (Ε. Μπένες)

· Η ελευθερία χωρίς σοφία και αρετή είναι το μεγαλύτερο απ’ όλα τα κακά, γιατί είναι τρέλλα, έγκλημα και παραφροσύνη χωρίς παιδεία και περιορισμό (Μπέρκε)

· Για να αναπτυχθούν οι τέχνες, πρέπει να θηλάσουν από το γάλα της ελευθερίας.

· Όταν αποφασίζει για την πολιτεία η πλειοψηφία και όταν το άτομο ζει όπως θέλει, τότε υπάρχει ελευθερία.

· Είναι προτιμότερο σε μια πόλη να κατοικούν σε χαμηλές οικίες μεγάλες ελεύθερες ψυχές, παρά σε μεγάλες κατοικίες να διαμένουν δούλοι.

· Στον κόσμο υπάρχει ένα αγαθό πιο πολύτιμο από τη ζωή, πιο γλυκό από την ευτυχία, η λευτεριά. (Ν. Καζαντζάκης)

· Αυτός που άφοβα προχωρά τη σκέψη του ως το τέλος είναι ελεύθερος άνθρωπος. (Λέων Μπλουμ)

· Μια τρικυμισμένη θάλασσα είναι η ελευθερία. Οι άτολμοι προτιμούν την ηρεμία του δεσποτισμού. (Θ. Τζέφερσον)

· Συλλογιέται καλά όποιος ελεύθερα συλλογιέται (Ρήγας Φεραίος)

· Αν δεν επιβάλλεται στον εαυτό του κανείς, δεν είναι ελεύθερος (Πυθαγόρας)

· Ο κύκλος της δικής σου ελευθερίας πρέπει να φτάνει ως εκεί που αρχίζει ο κύκλος της ελευθερίας του άλλου. (Σύγχρονος φιλόσοφος)

· Η ελευθερία δεν είναι ένα δικαίωμα. είναι μια υποχρέωση. (Ν.Α. Μπερντιάεφ)

· Ελεύθερος είναι ο άνθρωπος που πράττει ό,τι πρέπει και όχι ό,τι θέλει.

· Τη λευτεριά ρωτήσανε ποιας μάνας είναι γέννα κι είπε πως τη γέννησε το ελληνικό το αίμα. (Κρητικό δίστιχο)

· Της αρετής η λευτεριά 'ναι θυγατέρα. (Ν. Καζαντζάκης)

· Όποιος δέχεται από ξένα χέρια τη λευτεριά είναι σκλάβος. (Ν. Καζαντζάκης)

· Η ελευθερία είναι κάτι που πρέπει να κερδίσεις μόνος σου. Είναι ανώφελο να τη ζητάς από τους άλλους (Ιγνάτιος Σιλόνε)

· Η ελευθερία δεν χαρίζεται, κατακτιέται. (Σπ. Μελάς, “Παπαφλέσσας”)

· Υπάρχουν δύο ειδών ελευθερίες: Η ψεύτικη, που κάνει κανείς ό,τι θέλει. Και η αληθινή, που κάνει κανείς ό,τι πρέπει (Char. Kingsley)

· Η ελευθερία δεν πέθανε ποτέ στα βάθη των φυλακών.

· "Ο αετός πεθαίνει στον αέρα, ελεύθερος και δυνατός. Της απονιάς όταν τον βρίσκει η σφαίρα, τον αγκαλιάζει ο ουρανός" [Από τραγούδι του Νότη Σφακιανάκη].

· Τίποτα δεν είναι πιο μαγικό απ’ την μαγεία της Αγάπης. Τίποτα δεν είναι πιο αληθινό απ΄ την συνείδηση της Αλήθειας. Τίποτα δεν είναι πιο ακριβό απ’ την Ελευθερία της ψυχής.

· “Ουδέ γαρ ανάγκη και βία, αλλά βουλήσει και γνώμη προσάγεται ημάς ο Θεός” (Χρυσόστομος, Mg. 59, 58)

· Για να μάθεις να είσαι ελεύθερος, πρέπει να μάθεις να είσαι φτωχός (Ουγκώ)

· Η λευτεριά δεν αγοράζεται με όλους τους θησαυρούς της γης [Είναι η απάντηση των Σουλιωτών προς τον Αλή Πασά, όταν τους ζήτησε να παραδοθούν, τάζοντάς τους πολλούς θησαυρούς και πολλά προνόμια]

· Είσθε ελεύθεροι, αν έχετε το θάρρος να είσθε ελεύθεροι (Ζαν Πωλ Μαρά, “Λόγοι προς την Τάξη της Γαλλίας”, 1879)

· Η ελευθερία είναι εικόνα του Θεού στον άνθρωπο (Χρυσόστομος)

· Κανένας πια ελεύθερος στον κόσμο δεν υπάρχει, γιατί ή στο χρήμα θα’ναι σκλάβος ή στην τύχη, ή συμπολίτες ή των νόμων τα γραφτά τον εμποδίζουν κατά τη γνώμη του να πράξει (Ευριπίδης)

· Μη πουλάς την αρετή, για ν’ αγοράσεις πλούτο, ούτε την ελευθερία για ν’ αγοράσεις δύναμη (Β. Φραγκλίνος)

· Μία ελεύθερη φτώχεια είναι ένας τόσο λαμπρός θησαυρός! (Αντρέ Σενιέ)

· Μπορεί να μη συμφωνώ με ό,τι υποστηρίζεις, μα θα υπερασπίσω μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να διατυπώνεις ελεύθερα τις απόψεις σου (Φρ. Βολταίρος)

· Ο αγώνας της ελευθερίας είναι αγώνας του Θεού (W. Bowles)

· Ο άνθρωπος ο οποίος ζητά την ελευθερία για κάτι άλλο και όχι χάριν αυτής της ίδιας της ελευθερίας, πλάσθηκε να είναι δούλος (Α. ντε Τοσκεβίλλ)

· Ο νόμος όλων είναι η ελευθερία, η οποία τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου (Μ. Ροβεσπιέρος)

· Σπάνια οι άνθρωποι κάνουν χρήση των ελευθεριών που έχουν. Σπάνια π.χ. χρησιμοποιούν την ελευθερία της σκέψης. Αντί γι’ αυτήν ζητούν την ελευθερία του λόγου [Kiergegaard]

· Το ν’αλλάξεις αφεντικό δεν σημαίνει ότι είσαι ελεύθερος (Χοσέ Μαρτί)

· Το ν’αναπνέουμε ελεύθερα μόνο, δεν είναι ζωή (Γκαίτε)

· Χωρίς την ελευθερία, τι θα’ταν, αλήθεια, η αρετή; (Αλφ. Λαμαρτίνος)

· Ω, σεις, που αφαιρείτε από τον άνθρωπο την ελευθερία, με ποια λόγια θ’ απολογηθείτε στο Θεό; (Μαρία – Λουϊζα Ριτσάττι)

· "Οπως και να 'χει το πράγμα, είναι σίγουρο πως "οι ελεύθεροι κι ωραίοι ζουν σε κάποιες φυλακές" [Ανδρέας Ρουμελιώτης, Είμαστε στον αέρα]

· "Με μια διάθεση εξωστρεφική (όπως θα έλεγε ο D. Riessman) ζούμε την "ελευθερία της αδιαφορίας και του αμέτοχου". "Μια ελευθερία που δεν νοείται" (Duverger)" [Ανδρέας Ρουμελιώτης, Είμαστε στον αέρα]

· "Μπορεί να λέμε πως είμαστε ελεύθεροι, να πλάθουμε ύμνους για την ελευθερία, να φερόμαστε σαν επαναστάτες, στην ουσία όμως δεν κάνουμε τίποτε άλλο, παρά να κινούμαστε στα στενά πλαίσια μια ιδεολογίας κατευθυνόμενοι από τον ολοκληρωτισμό της" [Κ.Γ. Παπαδημητρακόπουλος, Μπροστά στα σύγχρονα μουσικά ρεύματα]

· "Ο Θεός θα μπορούσε να δημιουργούσε τον άνθρωπο ηθικά τέλειο, ώστε να μη απομακρυνθεί από την αγάπη Του. Τούτο όμως θα του αφαιρούσε την ελευθερία, τη δυνατότητα δηλαδή να εκλέξει ελεύθερα την αθανασία, χωρίς να βιάζεται από κανένα" [Αντωνίου Αλεβιζόπουλου, Ρωμαιοκαθολικισμός, Προτεσταντισμός και Ορθοδοξία]

· “Η φτώχεια δεν τον ενοχλούσε. Ήταν ελεύθερος και η ελευθερία αυτή ήταν πιο γευστική από κάθε λιχουδιά” [Γκούντερ Γκρος, Αυτός που διάβαζε τη σκέψη]

· “Οι Αρχαίοι Έλληνες υποστήριζαν ότι ‘ουδείς ελεύθερος εαυτού μη κρατών’, δηλαδή ότι κανένα άτομο δεν είναι ελεύθερο αν δεν είναι σε θέση να εξουσιάζει τον εαυτό του” [Κώστα Γ. Μαγνήσαλη, Η θετική σκέψη, εκδ. Interbooks, Αθήνα 1999]

· Η αγάπη έχει πάντα ανοιχτή την αγκαλιά της. Με ανοιχτή την αγκαλιά επιτρέπεις στην αγάπη να έρθει και να φύγει όποτε θέλει, ελεύθερα, γιατί έτσι κι αλλιώς θα το κάνει αυτό. Αν κλείσεις την αγκαλιά σου γύρω από την αγάπη, θα ανακαλύψεις ότι σου έμεινε να αγκαλιάζεις μόνο τον εαυτό σου [Λέο Μπουσκάλια, Η αγάπη]

· Η αγάπη δεν δίνει ποτέ κατευθύνσεις, γιατί ξέρει πως το να οδηγήσεις έναν άνθρωπο έξω από το δρόμο του είναι σαν να του προσφέρεις τον δικό σου δρόμο, που δεν θα είναι ποτέ πραγματικά σωστός για αυτόν κι είναι σίγουρο ότι θα τον "εξασθενίσει". Ο άλλος πρέπει να είναι ελεύθερος να ακολουθήσει τον δικό του δρόμο, με τον τρόπο που έχει επιλέξει και με τον ιδιαίτερο ρυθμό του. Πρέπει να είναι ελεύθερος να κάνει τα δικά του λάθη και να μαθαίνει από αυτά ό,τι μπορεί. Η αγάπη μας υπάρχει εκεί για να του προσφέρει υποστήριξη, και τη δύναμη να συνεχίσει την αναζήτησή του, με χαρά, προσφέροντάς του ακόμη και την καθημερινή ενθάρρυνση που χρειάζεται. Η όποια βοήθεια προσφέρουμε στρέφεται μόνο στο να βοηθήσει τον άλλο να ανακαλύψει τον εαυτό του που εδώ και πολύ καιρό αναζητά. Η αγάπη είναι ο οδηγός του, όχι ο ηγέτης του (...) Εχει τον δικό του δρόμο κι αγάπη τον ενθαρρύνει να τον ακολουθήσει, έστω κι αν ο δρόμος του δεν διασταυρώνεται με τον δικό μας επιθυμητό δρόμο. Αν τον κρατήσουμε σε αυτό που εμείς πιστεύουμε ότι είναι σωστός δρόμος γι αυτόν, είναι σαν να τον οδηγούμε μέσα στο σκοτάδι κι όπως λέει ο Θορώ, "Τα πουλιά δεν κελαηδούν μέσα σε σπηλιές" [Λέο Μπουσκάλια, Η αγάπη]

· "Το Φως του Θεού καταλαμβάνει μόνο ένα ελάχιστο μέρος του Είναι του Κόσμου, γιατί περιμένει την αυτοκατάλυση του Σκότους. Το Φως πρέπει να είναι προϊόν ελεύθερης επιλογής. Και το σκοτάδι του Κακού δημιουργήθηκε για να υπάρχει ο χώρος αυτής της επιλογής. Αν το Κακό, και ό,τι συνεπάγεται, δεν υπήρχε, τότε ο Κόσμος θα ήταν προέκταση του Θεού. Δηλαδή ο Θεός θα επαναλάμβανε τον Εαυτό του, στερώντας την Ελευθερία από το δημιούργημά Του. Για να διοχετεύσει ο Θεός κάπου την αγάπη Του, δημιουργήθηκε ο Κόσμος. Και ο πόνος των όντων είναι πόνος του Θεού. Ο Χρόνος είναι η διαδικασία της μετάλλαξης του Κακού σε Καλό. Είναι το διάστημα που απαιτείται για να ενωθεί η αγάπη των όντων μ' εκείνη του Οντος" [Ο άνθρωπος που δεν χρειαζότανε κανέναν]

· Πώς μπορείς να ξέρεις ότι είσαι ελεύθερος και να λες ότι είσαι, όταν δεν ξέρεις την πραγματική ελευθερία;

· Ήθελε, λέει, να είναι λεύτερος. Σκοτώστε τον! (Νίκος Καζαντζάκης)

· Την λευτεριά δεν την ζητάν με παρακάλια, την παίρνουν με τα δικά τους χέρια, μονάχοι! (Κώστας Βάρναλης)

· Sub lege libertas [H υπό τον νόμον ελευθερία]

· “(Δούλος) όστις άρχεται υπό των του σώματος ηδονών και διά ταύτας μη δύναται πράττειν τα βέλτιστα (Σωκράτης στο: Ξενοφώντος, Απομνημονεύματα)

· “Το φυλάξαι τ’αγαθά [της ελευθερίας και ανεξαρτησίας] του κτήσασθαι χαλεπώτερον είναι” (Δημοσθένης, Α’ Ολυνθιακός 23)

· Την ελευθερία τη βρίσκεις μόνο στην πάλη γι’ αυτήν (Σαρτρ)

· "Η ελευθερία είναι μια εξορία" (Σαρτρ)

· “…Όλοι ζητούμε την ελευθερία. Όμως, η ελευθερία είναι μια αέναη κίνηση που κλιμακώνεται αδιάκοπα, ως που να φθάσει το πιο βαθύ στρώμα της συνείδησής μας. Μιλούμε για την υπέροχη εκείνη ελευθερία, την εσωτερική. Εγώ είμαι ελεύθερος, τίποτα δεν με περιορίζει εξωτερικά, τουλάχιστον έτσι νομίζω. Όμως, ό,τι κάνω, το διαλέγω πραγματικά ελεύθερα; Κι αυτή η εσωτερική προσταγή που ακούω ‘κάμε αυτό!’ παράγεται ελεύθερα μέσα μου; Προσπαθώ ν’ απελευθερωθώ από προκαταλήψεις, από δεσμεύσεις, να ιδώ γυμνή τη συνείδησή μου, και τότε να πω ότι σκέπτομαι και αποφασίζω πραγματικά ελεύθερα. Όταν όμως φθάνω σ’ αυτό το ακραίο σύνορο, ξαφνικά νιώθω σα ν’ απομακρύνθηκα από την συντροφιά των ομοίων μου, σα να έμεινα μόνος σε μια μακρινή χώρα, άδεια κι ελεύθερη, χωρίς δεσμεύσεις, όμως ψυχρή και μελαγχολική… Αλήθεια, τι εννοούσε ο Σαρτρ, όταν έλεγε ότι ‘η ελευθερία είναι μια εξορία’;” [Μ. Στασινόπουλος, Η Δίκη]

· "Το ότι ο Σαρτρ μιλάει για την ελευθερία, αυτό το έκανε γιατί προηγουμένως είχε τονίσει πως δεν υπάρχει Θεός και ότι δεν πιστεύει. Αυτό που ξέρω είναι ότι η πραγματική αίσθηση της ελευθερίας παρέχεται μόνο μέσα στην Πίστη. Με δύο λόγια: όλα αυτά μου φαίνονται διανοουμενίστικες κουταμάρες σε σχέση με το σώμα μου που είναι πλασμένο κατ' εικόνα Θεού. Ολα αυτά που συζητάμε τούτη δω τη στιγμή, τα βλέπω θεωρητικά και διανοουμενίστικα αν τα συγκρίνω με την αίσθηση της ελευθερίας, που σου δίνει η συντριβή, η σιγή και η μετάνοια μπροστά στο μυστήριο της Θείας Λειτουργίας που είναι η εστία του φωσφορικού κάλλους" [Ρενέ Ενί, γάλλος συγγραφέας, μαθητής και φίλος του Σαρτρ, ήδη ορθόδοξος μοναχός Νικόλαος, στο Αγιον Ορος, προς τον Τάσο Μιχαλά] [Τάσος Μιχαλάς, Αθως]

· “Ελευθερία, Ισότης, Αδελφοσύνη” (Σύνθημα γαλλικής επαναστάσεως – Έμβλημα γαλλικής δημοκρατίας)

· Κανένας φαύλος δεν είναι ελεύθερος (Επίκτητος)

· Η αληθινή ελευθερία έγκειται στην ανεύρεση της ορθής οδού και στην πορεία επάνω σ’ αυτήν (Carlyle, “Past and Present”, London)

· Η ελευθερία για το καμάκι σημαίνει θάνατο για τα πετρόψαρα (R.H. Tawney, “Equality”, London)

· “Ελεύθερος ούτις εστί πλην Διός” (Αισχύλος, Προμηθέας Δεσμώτης, 50) [Κανένας δεν είναι ελεύθερος, εκτός από τον Δία]

· Στην Ινδία αιχμαλωτίζουν τους πιθήκους ως εξής: Βάζουν φυστίκια μέσα σε καλά στηριγμένα δοχεία με το κατάλληλο στόμιο. Οι πίθηκοι, βάζουν το χέρι τους μέσα, κλείνουν στην χούφτα τους τα φυστίκια, αλλά μετά, έτσι καθώς είναι κλειστό το χέρι τους, δεν χωρά να βγει έξω από το δοχείο… Στο μεταξύ έρχονται οι άνθρωποι και αιχμαλωτίζουν τον πίθηκο. Μόνο που και οι άνθρωποι, συχνά, την παθαίνουμε κάπως ανάλογα…

· Βγάλε το χαλινάρι απ’ τ'άλογο, αν θέλεις να’ρθει πρώτο (ελληνική παροιμία)

· Τ'αηδόνι στο κλουβί, να τραγουδήσει δεν μπορεί (ελληνική παροιμία)

· Κάλλιο ελεύθερο πουλί, παρά λιοντάρι στο κλουβί (ελληνική παροιμία)

· Ο αετός δε ζει μέσα σε κλουβί (ελληνική παροιμία)

· Το δικαίωμά σου να μιλάς δεν περιλαμβάνει και υποχρέωσή μας να σε πάρουμε στα σοβαρά… (Hubert H. Humphrey)

· Λέγοντας σωματική ελευθερία εννοώ το δικαίωμα να κάνεις ο,τιδήποτε δεν επεμβαίνει στην ευτυχία των άλλων. Λέγοντας πνευματική ελευθερία εννοώ το δικαίωμα να σκέφτεσαι λανθασμένα (Robert G. Ingersoll, αμερικανός πολιτικός, 1833-1899)

· Ο ορισμός μου για μια ελεύθερη κοινωνία είναι ότι είναι η κοινωνία όπου είσαι ασφαλής ακόμα και αν δεν είσαι δημοφιλής (Adlai Stevenson, αμερικανός πολιτικός, 1900-1965)

· Η ελευθερία είναι πάντα μια μισοτελειωμένη υπόθεση (American Civil Liberties Union)

· “Ερωτηθείς, τι εστιν ελευθερία; είπεν, αγαθή συνείδησις” [Ελευθερία είναι αγαθή συνείδηση] (Περίανδρος)

· Η ελευθερία είναι μέσο και σκοπός μαζί (Ουγκώ) ή (Δημοσθένης)

· Ευτυχία είναι η ελευθερία (Περικλής)

· Λαοί δούλοι εξιδανίκευσαν την δουλείαν των και λαοί ελεύθεροι κατασπίλωσαν την ελευθερίαν των (Π. Δημητρακόπουλος)

· “Ελευθερία του λόγου δεν σημαίνει μονάχα να λες στους άλλους ό,τι θέλεις εσύ, αλλά και ν’ ακούς ό,τι θέλουν οι άλλοι” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· “Απ’ όλες τις ελευθερίες, η απελευθέρωση απ’ το φόβο είναι η πιο πολύτιμη. Κι απ’ όλους τους φόβους, ο φόβος της ελευθερίας είναι ο πιο επιζήμιος” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· “Το ν’απελευθερωθείς απ’ ό,τι σε γοητεύει, είναι η δυσκολώτερη απ’ όλες τις ελευθερίες” [Ιάσων Ευαγγέλου, Ψηφίδες]

· Ελευθερία για σένα ζω, για σε μόνο παλεύω, κι αν εις τον κόσμο δε σε βρω, αλλού θα σε γυρεύω. (Λ. Μαβίλης)

· Αν ένα έθνος κρίνει πιο αξιόλογα από την ελευθερία του άλλα πράγματα, θα χάσει την ελευθερία του. Και η ειρωνεία είναι πως, αν στη θέση της βάλει την οικονομική άνεση, μαζί με την ελευθερία του, θα χάσει και αυτή. (Σ. Μωμ)

· Αληθινός πολίτης είναι εκείνος που ζει με ελευθερία ή πεθαίνει για την ελευθερία (Ρήγας Φεραίος)

· Η ελευθερία του ανθρώπου είναι να πράττει ανεμποδίστως όχι ό,τι θέλει, αλλ’ ό,τι συγχωρούν οι νόμοι (Αδ. Κοραής)

· Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος, μα παντού είναι αλυσοδεμένος (Ζ.Ζ. Ρουσσώ, “Κοινωνικό Συμβόλαιο”)

· "Οι σκλάβοι που δεν ξέρουν παρά μονάχα τη σκλαβιά, είναι σκλάβοι πειθήνιοι. Οι φυλακισμένοι που δεν ξέρουν ότι υπάρχει κάτι άλλο έξω από τη φυλακή τους, δεν υποφέρουν από τη στέρηση της ελευθερίας τους" [Μίχαελ Εντε, Η φυλακή της ελευθερίας]

· "Να κάνεις το χειρότερο, ό,τι χειρότερο υπάρχει, έτσι μόνο είσαι ελεύθερος" [Τζων Μπάνβιλ, Το βιβλίο της αλήθειας]

· “Ο Σαρτρ θεώρησε αυτή την ίδια ελευθερία κατάρα. ‘Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος’, γράφει κάπου. Είναι καταδικασμένος, επειδή δεν έπλασε μόνος τον εαυτό του. Κι όμως: υπάρχει κι ας είναι φορτωμένος με μια δυσβάσταχτη ελευθερία. Δε διάλεξε ο ίδιος το δρόμο της ύπαρξης. Βρέθηκε ξαφνικά στον κόσμο. Και τώρα είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για όλα όσα κάνει ή δεν κάνει. -Δεν παρακαλέσαμε δα και κανέναν να μας δημιουργήσει ελεύθερους. -Ακριβώς εκεί είναι το ζήτημα. Είμαστε, όμως, ελεύθεροι. Και η ελευθερία μας μας καταδικάζει ν’ αποφασίζουμε ισοβίως μόνοι και αβοήθητοι. Δεν υπάρχουν αιώνιες αξίες ή νόρμες, για να στηρίξουμε πάνω τους τις αποφάσεις μας” [Jostein Gaarder, Ο Κόσμος της Σοφίας]

· “Το αρχαίο πρότυπο ελευθερίας στηριζόταν στην έννοια της συμμετοχής στην πολιτεία, της σύμπραξης των πολιτών στην πόλη. Ενώ, αντιθέτως, η νεότερη αστική ελευθερία εστιάζεται στην ανεξαρτησία των ατόμων από την κεντρική σφαίρα του κράτους, στο κυνήγι των ιδιωτικών απολαύσεων, στην απόσπασή τους από τις δημόσιες έγνοιες” [Νικόλας Σεβαστάκης, Η αλχημεία της ευτυχίας, εκδ. Πόλις]

· "Δημοκρατία είναι να έχεις ελευθερία λόγου, ελευθερία σκέψης, και τη φρόνηση να μη χρησιμοποιείς τίποτα απ' τα δύο" [Κατερίνα Χριστοδούλου, Πες το με σπρέι]

· "Το ραδιόφωνο ταιριάζει στον ελεύθερα σκεπτόμενο άνθρωπο κι η τηλεόραση σε κείνον, που από την φύση του, αισθάνεται ανελεύθερος. Και κάτι περισσότερο, για το οποίο συνηγορεί η ιστορία: Το ακρόαμα ταιριάζει σ` εποχές που επικρατεί η ελευθερία και το θέαμα σ` εποχές που η ελευθερία διώκεται" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981]

· Ελευθερία δεν σημαίνει ασυδοσία, αλλ’ υποταγή των πάντων εις νόμους που υπηρετούν το σύνολο

· “Δεινόν το ανελευθέρως ζειν, δεινότερον δε το αλόγως” (Αριστοτέλης)

· Για το άτομο η ελευθερία έγκειται στην πραγμάτωση μίας ιδέας τελειότητας μέσα στον εαυτό του και από τον εαυτό του (Green, “Principles of political obligation”, London)

· “Τοις δε δη ελεύθερα διώκουσιν ήθη και φεύγουσιν τον δούλειον ζυγόν ως όν κακόν, ευλαβείσθαι συμβουλεύοιμ’ αν μη ποτε απληστία ελευθερίας ακαίρου τινός εις το των προγόνων νόσημα εμπέσωσιν, ό διά την άγαν αναρχίαν οι τότε έπαθον, αμέτρω ελευθερίας χρώμενοι έρωτι” [Σ' εκείνους που επιδιώκουν την ελευθερία θα 'δινα αυτή τη συμβουλή: Να προσέχουν μην τυχόν εξαιτίας της υπερβολικής αγάπης τους προς την ελευθερία προσβληθούν από την αρρώστια των προγόνων τους, που από άμετρη αγάπη προς την ελευθερία, προσβλήθηκαν από την αναρχία] (Πλάτωνος, Επιστολαί 354d)

· “Δουλεία και ελευθερία υπερβάλλουσα μεν εκατέρα πάγκακον. Έμμετρος δε ούσα πανάγαθον. Μετρία δε η Θεώ δουλεία, άμετρος δε η τοις ανθρώποις” (Πλάτωνος, Επιστολαί 354e)

· “Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς. Απεκρίθησαν αυτώ. Σπέρμα Αβραάμ εσμεν και ουδενί δεδουλεύκαμεν πώποτε. Πώς συ λέγεις ότι ελεύθεροι γενήσεσθε; Απεκρίθη αυτοίς ο Ιησούς. Αμήν αμήν λέγω υμίν ότι πάς ο ποιών την αμαρτίαν δούλός εστι της αμαρτίας, ο δε δούλος ου μένει εν τη οικία εις τον αιώνα. Ο υιός μένει εις τον αιώνα. Εάν ούν ο υιός υμάς ελευθερώση, όντως ελεύθεροι έσεσθε” (Ιωάνν. Η’32-36)

· Υπερβολική ελευθερία και υπερβολική δουλεία είναι εξίσου επικίνδυνα και φέρνουν το ίδιο αποτέλεσμα (Ζωροάστρης)

· Αν η λέξη ‘ελευθερία’ έχει κάποιο νόημα, σημαίνει την ελευθερία να βελτιώνεσαι (Philip Wylie, αμερικανός συγγραφέας, 1902-1971)

· Η συνετή ελευθερία είναι ισχύς και ευδαιμονία των λαών (Δ. Καλλιφρονάς)

· Η ασυδοσία οδηγεί στην αναρχία και τελικά στην κατάλυση της ελευθερίας.

· Αληθινή ελευθερία έχει ο πολίτης όταν τη μεταχειρίζεται έτσι, ώστε να μην εμποδίζει την ελευθερία άλλου συμπολίτη. Και τότε μόνο μπορεί να τη φυλάξει, όταν σέβεται τους συμπολίτες του σαν ελεύθερους ανθρώπους. (Αδ. Κοραής)

· Ελεύθερους όλους τους άφησε ο Θεός, κανέναν δούλο δεν έπλασε η φύση. (Αριστοτέλης)

· Η ελευθερία συνίσταται εις το να πράττει κάποιος ό,τι δεν βλάπτει τα δικαιώματα των άλλων και να υποτάσσεται στους νόμους. (Εθνική συνέλευση των Γάλλων το 1870)

· Η λελογισμένη ελευθερία είναι μέγιστο αγαθό, ενώ η υπέρμετρη μέγιστο κακό. (Αρχαίο γνωμικό)

· Ελευθερία και νόμος βαδίζουν μαζί (Σ. Άνταμς)

· Ελεύθεροι λαοί, μην ξεχνάτε ποτέ τούτο το αξίωμα: Μπορούμε να αποκτήσουμε την ελευθερία, μα σαν την χάσουμε, δεν την ξαναβρίσκουμε ποτέ (Ζ. Ζ. Ρουσσώ, “Κοινωνικό Συμβόλαιο”)

Περισσότερα γνωμικά και αποφθέγματα περί Ελευθερίας, μπορείτε να βρείτε στα Βικιφθέγματα (εδώ: http://el.wikiquote.org/wiki/Ελευθερία), που… υπόσχομαι να την εμπλουτίσω, προσεχώς!...

Υ.Γ.: Η Ελευθερία είναι το θέμα και το αντικείμενο των σημερινών μου αναρτήσεων και των τεσσάρων ιστολογίων μου:

“Eagle”: Γνωμικά, Ρήσεις και Αποφθέγματα περί Ελευθερίας (http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post_15.html)

“Seagull”: Περί Ελευθερίας. Πάλι και πάλι… (http://seagullstefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post.html)

“Σπουργίτι”: Θεός και Ελευθερία (http://spourgitistefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post_15.html)

“Κλέφτρα Κίσσα”: Ελευθερία, πού βρίσκεσαι; (http://kleftrakissa.blogspot.com/2009/12/blog_14.html)