Αλεξάνδρου Λουπασάκη “Γέλιο – Η καλύτερη θεραπεία”

Συνέχεια… κατά κάποιο τρόπο “επίμετρο” της προηγούμενης ανάρτησης. Μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο του ιατρού Αλεξάνδρου Λουπασάκη “Γέλιο – Η καλύτερη θεραπεία”, με την προτροπή να το προμηθευτείτε και να το διαβάσετε ολόκληρο. Αξίζει!...

“To γέλιο δεν είναι καθόλου… αστεία υπόθεση. Αντίθετα, είναι μια πολύ σημαντική εκδήλωση της ζωής μας” [σελ. 8 παρ.1]

“Μια ημέρα χωρίς γέλιο είναι μια χαμένη ημέρα’ σημείωνε ο Sebastian R.N. Chamfort” [σελ. 8 παρ.3]

“Το γέλιο, ως μυστικός άξονας, διαπερνάει το σώμα, το νου και το συναίσθημα. Το σώμα χαίρεται, ο νους φωτίζεται και το συναίσθημα καθαρίζει. Ένας ιερός συντονισμός, μυστικά, συνωμοτεί για να γκρεμίσει τη θωρακισμένη ζωή. Η χρόνια σύσπαση, που μπλοκάρει τη ροή της ζωτικής ενέργειας, βρίσκει στο (χαμο)γελαστό πρόσωπό μας το μάστορά της. Η καταλυτική δράση του γέλιου απελευθερώνει τους χυμούς της ζωής. “Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος”, έλεγε ο Δημόκριτος. Μπροστά στη δύναμη του γέλιου μας, η ενεργοβόρος θωράκιση, η χρόνια σύσπαση, πέφτει. Ας ξεφορτωθούμε την αρνητική ενέργεια και ας δώσουμε χώρο ύπαρξης στη ζωτική ανάσα του γέλιου μας. Ακούγοντας ένα γέλιο, γελώντας οι ίδιοι, παίρνουμε κάτι από το άρωμα της χαράς. Το γέλιο είναι το σίγουρο παυσίλυπο. Η μαγική συνταγή της ευζωίας. Ελιξίριο. Φάρμακο που δεν γίνεται ποτέ φαρμάκι. “Το γέλιο μακραίνει τη ζωή” [σελ. 15 παρ.1-2]

“Το οξυγόνο του γέλιου. Με το γέλιο “βαθαίνει” η αναπνοή μας. Είναι μία υπέροχη οξυγονοθεραπεία. Όταν γελάμε, 400.000.000 πνευμονικές κυψελίδες μπαίνουν σε λειτουργία, δηλαδή τρεις φορές περισσότερες σε σχέση με αυτές που ενεργοποιούνται όταν αναπνέουμε συνήθως! Και στο βιοχημικό περιβάλλον του οργανισμού μας όμως συμβαίνουν αλλαγές ” [σελ. 16 παρ.2-3]

“Το μασάζ του γέλιου (.. ..) Το γέλιο, και μάλιστα το ξεκαρδιστικό, κινητοποιεί τον πεπτικό σωλήνα. Είναι πολύ αποτελεσματικό για την αεροφαγία και τη χώνεψη. Μας προσφέρει ένα καταπληκτικό εσωτερικό μασάζ στη σπλαχνική κοιλότητα. Καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα, εθνική αρρώστια των Ελλήνων, και αιτία δεκάδων προβλημάτων υγείας, καθότι πηγή αυτοδηλητηρίασης. Ας μην ξεχνάμε ότι η υγεία μας “κάθεται”, κυριολεκτικά, πάνω στο έντερό μας. Το γέλιο αναζωογονεί επίσης το πάγκρεας, με συνέπεια την καλύτερη λειτουργία του” [σελ. 16 παρ.4]

“Υποκρίσου το χαμόγελο και σε λίγο η διάθεσή σου θα (γλυκο)χαμογελάσει κι αυτή” [σελ. 74 παρ.3]

“Κάποιες φορές η χαρά σου είναι η πηγή του χαμόγελού σου. Όμως, κάποιες άλλες φορές, το χαμόγελό σου μπορεί να γίνει η πηγή της χαράς σου (Thich Nhat Hanh)” [σελ. 74 παρ.4]

“Αν περιμένουμε να αισθανθούμε πρώτα ευτυχείς και μετά να (χαμο)γελάσουμε, τότε θα περιμένουμε πολύ: αυτή είναι η πραγματικότητα. Στο μεταξύ, ο οργανισμός μας θα έχει πάρει τον κατήφορο της ψυχοσωματικής αδυναμίας και ασθένειας. Το υπερβολικό άγχος κάτω από το οποίο όλοι –λίγο έως πολύ- ζούμε, είναι υπεύθυνο για την εκδήλωση πολλών παθήσεων. Χαμογελώντας, ο εγκέφαλος ‘θυμάται’ τη χαρά και το γέλιο, πράγμα που δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, ξυπνάει δηλαδή τη φυσική μας δύναμη για αυτοθεραπεία. Εξάλλου ο χαρούμενος και (χαμο)γελαστός άνθρωπος δεν φοβάται” [σελ. 74 παρ. 5-6]

“Συνήθως έχουμε δύο επιλογές: ή να αφήσουμε να μας ενοχλήσει κάτι ή να (χαμο)γελάσουμε μ’ αυτό. Όταν μπορέσουμε να (χαμο)γελάσουμε, η ενόχληση και η ανησυχία μας παύει και η ένταση του προβλήματος εξασθενεί. Έτσι, το αντιμετωπίζουμε με περισσότερη επιτυχία. Εν ολίγοις, με το χιούμορ επιτυγχάνουμε τη διατήρηση της χαράς στη ζωή μας. Ας μη ξεχνάμε ότι η θέση της αυτή, τις περισσότερες φορές, είναι λίαν επισφαλής! Κατά μία έννοια, το χιούμορ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η νίκη της ευφυΐας μας πάνω στην πραγματικότητα των γεγονότων που μας πληγώνουν” [σελ. 86 παρ.2]

“O δημιουργός έφτιαξε τον άνθρωπο ικανό για καθετί. Μπορούσε να βλέπει, να ακούει, να μιλάει, να τρέχει. Ο δημιουργός όμως δεν ήταν ικανοποιημένος, μέχρι ο άνθρωπος να μπορεί να κάνει ακόμα ένα πράγμα: να μπορεί να γελάει. Κι έτσι ο άνθρωπος γελούσε, γελούσε, γελούσε. Και ο δημιουργός είπε: ‘Τώρα, μπορείς να ζήσεις’ (Μύθος των Apache)” [σελ. 110 μέση]

“Εντέλει, με τι γελάμε; Μα, φυσικά, με καθετί το αστείο. Η διαφορά είναι ότι, δυστυχώς, έχουμε φτάσει στο σημείο να θεωρείται αστείο ο,τιδήποτε έχει να κάνει με τη μειονεκτική θέση του άλλου και με το χλευασμό. Οι περισσότεροι θα θυμόσαστε την τηλεοπτική σειρά “ΒίΙΙ Cosby's Show”. Ο ΒίΙΙ Cosby είχε προσλάβει τον Alvin Poussant, καθηγητή ψυχολογίας στο Χάρβαρντ, με σκοπό να του επισημαίνει τα σημεία εκείνα όπου το γέλιο παρέπεμπε σε οποιαδήποτε μορφή βίας ή λειτουργούσε χλευαστικά. “Ως κωμικός, έχω την τάση να μην υπολογίζω και να μη λαμβάνω πάντα υπόψη τα σημεία που ναι μεν μπορεί να προκαλέσουν γέλιο, το οποίο όμως θα πονάει...”, είχε πει ο Cosby, αιτιολογώντας τη σχέση του με τον Poussant. Η αλήθεια είναι ότι, παρακολουθώντας τη συγκεκριμένη σειρά, τα αισθήματα που έμεναν στον τηλεθεατή ήταν αυτά της γνήσιας χαράς: ζεστασιάς και χαράς για την οικογενειακή ζωή και καθόλου πικρίας ή απορίας. Τα συναισθήματα είναι αυτά που κυρίως θα μας οδηγήσουν στο να διακρίνουμε την καταλληλότητα των αστείων. Όταν το αστείο έχει να κάνει με το χλευασμό, την προσβολή της προσωπικότητας, δεν αφήνει συναισθήματα ζεστασιάς μεταξύ των ανθρώπων που το ακούν , το βλέπουν ή το βιώνουν. Όταν είναι στερεότυπο και αφορά σε κάποιες ομάδες ανθρώπων, και όταν υπάρχει έλλειψη ευαισθησίας για τα συναισθήματα που μπορεί να δημιουργηθούν, τότε σίγουρα μιλάμε για γέλιο και πόνο. Όταν το αστείο φέρνει τους ανθρώπους κοντά, όλοι μπορούν να το καταλάβουν. Aφήνει θετικά συναισθήματα, η ατμόσφαιρα ελαφραίνει και κανένας δεν προσβάλλεται. Η ουσία λοιπόν είναι να βρεθεί η ισορροπία εκείνη, ώστε το αστείο να μην προσβάλλει τη “μοναδικότητα” κάποιου άλλου ατόμου” [σελ. 141]

“Αν σοβαρότητα σημαίνει συμβιβασμός σε έναν τρόπο ζωής στον οποίο η χαρά αποτελεί πολυτέλεια, η απάντηση στο ερώτημα που συχνά ακούμε “Πότε θα σοβαρευτείς, επιτέλους;” -είναι: “Ποτέ!”. Η ζωή είναι πολύ μικρή για να την περνάμε συνοφρυωμένοι και γεμάτοι αγωνίες. Έχουμε δώσει στη σοβαρότητα ιδιότητες που δεν έχει και δεν της αξίζει να έχει. Ο κόσμος του γέλιου, το πνεύμα του παιχνιδιού, όχι μόνο δεν αντιμάχονται τη σοβαρότητα, αλλά τονίζουν και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της” [σελ. 143 παρ. τελ.]

“Το γέλιο είναι σαν τους υαλοκαθαριστήρες του αυτοκινήτου: μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε, παρ’ όλο που δεν σταματούν τη βροχή’ (Gerard Jugnot)” [σελ. 145 παρ. 2 τέλος]

“Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι έρευνες και οι μελέτες για τις επιπτώσεις του γέλιου στην υγεία έχουν συστηματοποιηθεί, τεκμηριώνοντας επιστημονικά ότι ‘Καρδία ευφραινομένη ευεκτείν ποιεί, ανδρός δε λυπηρού ξηραίνεται τα οστά’ [Παροιμίαι ιζ’22]” [σελ. 152 παρ.1]

“Οι ρυτίδες του προσώπου ξεκινούν από τις ρυτίδες της ψυχής. Το χαμόγελο είναι το πρώτο βήμα εξολόθρευσης της απαισιοδοξίας και του φόβου” [σελ. 158 παρ. τελ.]

“Την επώδυνη πραγματικότητα σίγουρα δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε, πόσο μάλλον να την εξαφανίσουμε. Δεν πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε πως για όσα ζούμε δεν φταίνε τα γεγονότα, αλλά ο τρόπος που βλέπουμε τα γεγονότα. Για να θυμηθούμε τον Νίκο Καζαντζάκη και όσα έχει γράψει στην Ασκητική του: “Να θυμάσαι πως η ζωή σού ανήκει και μπορείς να τ' αλλάξεις όλα. Κι αν πάλι δεν μπορείς ν' αλλάξεις την πραγματικότητα, τότε ας αλλάξεις το μάτι που βλέπει την πραγματικότητα. Τέλος, κάνε ό,τι δεν μπορείς”. Χρειάζονται λοιπόν εντατικές ασκήσεις θάρρους, φαντασίας και σουρεαλισμού για να ανακαλύψουμε έναν παράδοξο και ανατρεπτικό τρόπο όρασης. Μέσα από την ανατροπή και την παραδοξότητα μπορεί να αναδυθεί το γέλιο μας: η διακωμώδηση προ των πυλών” [σελ. 168 παρ.1]

“Ηλικία 20-30 ετών: τριάντα ένα χαμόγελα ημερησίως. Ηλικία 30-40 ετών: είκοσι τέσσερα χαμόγελα ημερησίως. Ηλικία 40-50 ετών: δεκαέξι χαμόγελα ημερησίως. Αυτά λένε οι στατιστικές... 'Η, ας το πούμε διαφορετικά: Σύμφωνα με τον Christian Schaller, στο βιβλίο του Rire pour Gai-rire, το 1939 οι άνθρωποι γελούσαν κατά μέσο όρο δεκαεννιά λεπτά την ημέρα, το 1982 μόνο έξι λεπτά και φτάσαμε στο 1990 να γελάμε μόνο τέσσερα λεπτά την ημέρα: υπέροχα! Σήμερα, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη εποχή, χρειαζόμαστε διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης του γέλιου μας. Ένας τρόπος να γίνει αυτό είναι μέσω της γελωτοθεραπείας” [σελ. 172-173]

“Η προτροπή του Osho: Απλώς γέλα και όλο το ζήτημα παύει να υφίσταται”, δεν είναι υπερβολική. Αντίθετα, αναφέρεται σε μια μεγάλη αλήθεια. Είναι αδύνατον να γελάς και συγχρόνως να σκέφτεσαι αρνητικά και απαισιόδοξα. Πολλοί βέβαια θα αναρωτηθούν: “Μα να αφήσω τα προβλήματά μου και να αρχίσω να γελάω;” Εδώ ακριβώς βρίσκεται και το μυστικό στην επιτυχία της γελωτοθεραπείας. Εκτός του ότι μαθαίνουμε τρόπους που ταιριάζουν στον καθένα, ώστε να κινητοποιηθεί το γέλιο του, η γελωτοθεραπεία μάς βοηθά να βλέπουμε τα πράγματα στις κατάλληλες διαστάσεις και με προοπτική. Η οπτική αυτή αποκαθιστά πλήρως τα δικαιώματα της αισιοδοξίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι, εκτός από το στρες, που δημιουργεί από μόνο του κάποιο πρόβλημα, δημιουργούν και ένα επιπρόσθετο στρες για να το επιλύσουν. Το γέλιο, εννοείται, δεν θα “διαλύσει” το πρόβλημα αυτό καθαυτό, αλλά θα διαλύσει τα επιπλέον προβλήματα, που δημιουργεί η σκέψη μας, όταν δεν είναι καθαρή. Έτσι, θα μπορέσουμε να βρούμε την κατάλληλη λύση πολύ πιο γρήγορα. Θα λάβουμε υπόψη πολύ περισσότερες μεταβλητές που μας βοηθούν, απ’ όσες αν αφηνόμαστε απλώς στο διπλό στρες” [σελ. 174-175]

“Δεν σταματάς να γελάς επειδή γερνάς. Γερνάς επειδή σταματάς να γελάς (Michael Pritchard)” [σελ. 175 παρ.2]

“Η υγεία ενός ατόμου είναι ανάλογη της ποιότητας του γέλιου του” (James Walsh) [σελ. 178 παρ.2]

“Κάπου, κάποτε, είχα διαβάσει τη ρήση: ‘To γέλιο πλουτίζει αυτόν που το δέχεται, χωρίς να φτωχαίνει αυτόν που το δίνει’. Σήμερα, λοιπόν, ας χαμογελάσουμε διπλάσιες ή τριπλάσιες φορές απ’ ό,τι χθες. Ας χαρίσουμε χιλιάδες και –γιατί όχι;- εκατομμύρια σε χαμόγελα, στους πάντες και στα πάντα. Ας γίνουμε πλούσιοι σε χαρά, ενώ θα χαρίζουμε τα χαμόγελά μας. Πλουτίζουμε σε χαρά τη ζωή, όταν χαρίζουμε τον πλούτο του γέλιου μας” [σελ. 194 παρ.2]