Πάτρικ Λη Φερμορ. Άγγλος ταξιδιώτης και περιηγητής (με την παλιά, σχεδόν ξεχασμένη πλέον, έννοια των όρων αυτών).
“Μετά από εκατοντάδες χιλιόμετρα περπάτημα, ύστερα από χρόνια περιήγησης με τη γυναίκα του, την Τζόαν, ο Πάτρικ Λη Φέρμορ κατέληξε στην Καρδαμύλη, όπου έχτισε ένα πέτρινο σπίτι κουβαλώντας μκααθεμιά από τις πέτρες με την καθοδήγηση του αρχιτέκτονα Νίκου Χατζημιχάλη. Σε αυτό το σπίτι φιλοξένησε τον Γιώργο Σεφέρη, τον Νίκο Χατζηκυριάκο – Γκίκα και τις μυθικές συντροφιές τους. Σε αυτό το σπίτι τον επισκέπτονται ακόμη και σήμερα οι θαυμαστές του, αλλά και δημοσιογράφοι που θέλουν να συναντήσουν από κοντά τον 95χρονο δημιουργό που έχει ρουφήξει τη ζωή με κάθε τρόπο. Κουμπά ακόμη, είναι γερό ποτήρι, αλλά διαμαρτύρεται επειδή χάνει τη μνήμη του”. Αυτά διαβάζουμε, μεταξύ πολλών άλλων, στο Βήμα της Κυριακής 1.8.2010, όπου παρουσιάζεται η επανέκδοση του κλασικού, πλέον, βιβλίου του “Ρούμελη, Οδοιπορικό στη Βόρεια Ελλάδα”. Ένα κεφάλαιο του βιβλίου αναφέρεται στις διακρίσεις που έχει ο “Έλληνας” από τον Ρωμιό”, οι οποίες παρουσιάζονται, υπό μορφή πίνακα, στο ίδιο φύλλο της προαναφερθείσας εφημερίδας.
Θεώρησα χρήσιμο - ωφέλιμο, για (να αποκτήσουμε) την εθνική μας αυτογνωσία, να σκύψουμε (κριτικά, πάντοτε!) πάνω στην άποψη ενός ξένου, που αγάπησε πολύ την Ελλάδα και τους Έλληνες (ή τους Ρωμιούς;॥)
Το ελληνορωμαίικο δίλημμα
28 πράγματα που μου έμαθε η ζωή στην Ελλάδα
Ο Ρωμιός / Ο Έλληνας
1.- Πράξη
Θεωρία
2.- Το συγκεκριμένο
Το αφηρημένο
3.- Το πραγματικό
Το ιδανικό
4.- Προσωπική φιλοδοξία
Ευρύτερες επιδιώξεις
5.- Αυτοσχεδιασμός
Σύστημα
6.- Εμπειριοκατία
Δόγμα
7.- Θαυμασμός για την υλική πρόοδο της Δύσης, δυσπιστία για τις θεωρίες των Δυτικών
Θαυμασμός για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, τον ριζωμένο στις φιελελεύθερες ιδέες της Αρχαίας Ελλάδας. Κάποια δυσπιστία απέναντι στον υλισμό της Δύσης
8.- Δυσπιστία απέναντι στον νόμο. Πρόθυμη παράκαμψή του με ελιγμούς, με ευνοιοκρατία ή με οποιοδήποτε από τα παλαιά κακά τερτίπια
Σεβασμός για τον νόμο. Δισταγμός, για λόγους αρχής, να τον παρακάμψει με τα έναντι αναφερόμενα μέσα
9.- Σεβασμός για τη μάθηση ως μέσο προώθησης
Σεβασμός για τη μάθηση αυτή καθεαυτή
10.- Βλέπει τον κόσμο έξω σαν πεδίο για εκμετάλλευση
Ταξιδεύει αναζητώντας γνώσεις ή νόμιμη συναλλαγή
11.- Θεωρεί ότι η Ελλάδα βρίσκεταιέξω από την Ευρώπη
Θεωρεί την Ελλάδα τμήμα της Ευρώπης
12.- Βεβαιότητα του κάθε Ρωμιού ότι είναι κατάλληλος για πρωθυπουργός
Ευπρεπής αυτοπεποίθηση
13.- Τάση να λυθούν οι πολιτικές δυσκολίες με επανάσταση
Πίστη στις συνταγματικές μεθόδους, με την επανάσταση μόνον ως έσχατη λύση
14.- Μοιρολατρεία
Φιλοσοφική αμφιβολία
15.- Πάθος για τις εφημερίδες, ιδίως τις πολιτικές στήλες
Πάθος για τις εφημερίδες, ιδίως τις πολιτικές στήλες
16.- Απέχθεια με το γυμνό γεγονός και βιασύνη για την επένδυση, τη μεγέθυνση και την επεξεργασία αυτού του γεγονότος. “Η ικανότητα για μυθοποίηση”
Σχετική απουσία αυτής της τάσης
17.- Ευθιξία απέναντι στην προσβολή, που οδηγεί σε παράτολμες, βίαιες και αυτοκαταστροφικές πράξεις ή σε αιώνια και αδυσώπητη έχθρα
Η ίδια ευθιξία, αλλά αντίδραση λιγότερο βίαιη, που απαιτεί πιο ήπιες κυρώσεις
18.- Απελπισία και μελαγχολία (στενοχώρια), άμα δεν πάνε καλά τα πράγματα. Μπορεί να αμβλυνθεί σιγά – σιγά με τη μοιρολατρεία, τις παροιμίες και μια σωτήρια προσαρμοστικότητα
Οι ίδιες τάσεις, σημαντικά μικρότερες, μετριασμένες από την παρηγοριά της φιλοσοφίας
19.- Εγκράτεια και λιτότητα που διακόπτονται από διονυσιακά διαλείμματα
Τα διαλείμματα πιθανόν να είναι λιγότερο διονυσιακά
20.- Εξωτερική αποδοκιμασία αλλά μυστική συμπάθεια στο μακρινό παρελθόν, για τη ληστεία και την πειρατεία, επιβιώσεις μια έντονης και αναρχικής ζωής
Ευνόητη καταδίκη των εν λόγω, επειδή θεωρούνται προσκόμματα στη διακυβέρνηση και στη λειτουργία ενός ευρωπαϊκού κράτους. “Ρωμαίικες δουλειές” στη χειρότερη μορφή τους
21.- Αγάπη μιας μικρής ανυπόληπτης μειονότητας για περιστασιακό κάπνισμα χασίς, συνοδευτικό του τραγουδιού και του χορού
Πραγματική απέχθεια για αυτό το ανατολίτικο υπόλειμμα
22.- Πίστη στις θαυματουργικές ιδιότητες ορισμένων εικόνων
Φωτισμένη δυσπιστία
23.- Αυστηρή τήρηση των θρησκευτικών νηστειών και των εορτών και ενστικτώδης φυλετική διατήρηση πολλών από τα εξωτερικά σημάδια της Ορθοδοξίας
Τάση να παραβλέπονται όλα αυτά, εκτός από τις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα
24.- Πατριωτισμός που στηρίζεται στο ’21 και που εμπνέεται, σε καιρό πολέμου, από την ανάμνηση των αρματωλών και των κλεφτών
Πατριωτισμός που στηρίζεται στο ’21 και εμπνέεται, σε καιρό πολέμου, από τους ήρωες της αρχαιότητας
25.- Ο πόλεμος με τη μορφή αντάρτικου
Η στρατιωτική επιστήμη
26.- Εμπειρικοί κανόνες
Εγχειρίδια
27.- Νοσταλγία για τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Νοσταλγία για τον αιώνα του Περικλέους
28.- Ο τρούλος της Αγια-Σοφιάς
Οι κίονες του Παρθενώνα
[Πηγή: “Το Βήμα” 1 Αυγούστου 2010 / Βιβλία, σελ. 29 (7)]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου