Για την Τηλεόραση - Διάφορα

Σε ένα blog, πρόσφατα, βρήκα και διάβασα [υπό μορφή μικρών αφισών, που μάλιστα μπορείτε να “κατεβάσετε” και να τυπώσετε – βλ. http://antistachef.wordpress.com/2010/05/12/1/] τα ακόλουθα:

• Κλείσε την τηλεόραση, όσο είναι ακόμα νόμιμο.
• Το μόνο πράγμα που δεν θα σου στερήσουν ποτέ, είναι η τηλεόραση. Υπάρχει λόγος…
• Ποτέ δεν υπήρξε τόση μονοφωνία, όση με τα πολλά κανάλια.
• Τα κανάλια σε “ενημερώνουν” για να είναι σίγουρα πως δεν θα ενημερωθείς.
• Στα κανάλια δεν θα δεις ποτέ αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να δεις.
• Όσο θα λιγοστεύει το φαϊ, τόσο τα κανάλια θα μας ταΐζουν φόβο, ρατσισμό και ψέμα.
• Τα κανάλια μιλάνε με μόνο στόχο να σου κλείσουν το στόμα.
• Αν το είπε η τηλεόραση, μάλλον είναι ψέμα.
• Τα κανάλια δεν λένε, αλλά κατασκευάζουν την αλήθεια.
• Τα κανάλια λένε την αλήθεια μόνο κατά λάθος.
• Ό,τι αγγίζει η τηλεόραση, γίνεται ψέμα.
• “Πιο εύκολα περνά μια καμήλα από την τρύπα μιας βελόνας, παρά η αλήθεια από τα κανάλια”.
• Τα κανάλια φτιάχνουν τις νέες αλυσίδες σου.
• Δικτατορία χωρίς τανκς γίνεται. Χωρίς τηλεόραση, όχι!
• Όπου ακούς πολλά κανάλια, αργεί να ξημερώσει.
• Μας κοιμίζουν με τα κανάλια, για να κοιμούνται ήσυχοι.
• Στα δελτία των 8 σου μιλάνε οι πλούσιοι για τα προβλήματα των φτωχών…
• Στα δελτία των 8 σου μιλάνε τα golden boys για τα προβλήματά σου
• Στα δελτία των 8 σου μιλάει το Δ.Ν.Τ.
• Από τα κανάλια σε ενημερώνουν οι κλέφτες για τις κλοπές.

Θυμήθηκα διάφορα, εξίσου ή/και περισσότερο έξυπνα (αν όχι και σοφά!), συνθήματα, που βρίσκονται στους τοίχους της πόλης:

• Έγχρωμη ΤιΒι - Ασπρόμαυρη ζωή
• Κλείστε τις τηλεοράσεις – Ανοίξτε τα μάτια σας!
• Η τηλεόραση είναι μαγική: Τα “μηδενικά” τα κάνει “νούμερα”!...
• Λευτεριά στους φυλακισμένους τηλεθεατές
• Ο τηλεθεατής δεν είναι εγκληματίας, είναι ο πρεζάκιας της χιλιετίας
• Όταν έρθει το τέλος, θα σας το δείξουνε έγχρωμο και live
• Χιλιάδες κουτιά αναμμένα κρατούν χιλιάδες ανθρώπους σβηστούς

Από τη συλλογή μου των γνωμικών και αποφθεγμάτων, ανέσυρα τα παρακάτω:

• Αν ήταν δυνατόν να υπάρξει μια επιστημονική ανάλυση της ηλιθιότητας, ολόκληρη η τηλεόραση θα κατέρρεε στα εξ ών συνετέθη [Ρολάν Μπαρτ]
• Για τους περισσότερους ανθρώπους η σκέψη είναι μια επώδυνη δραστηριότητα. Γι’ αυτό θα πω ένα μεγάλο ανεπιφύλακτο ναι στην καλωδιακή τηλεόραση. Από την ώρα που 12 κανάλια και όχι πια 3, θα γεμίζουν με πιο πολλά σκατά τα κεφάλια ακόμα περισσοτέρων ανθρώπων, αυτό θα αποτελέσει μια μεγάλη συμβολή στην εξάλειψη των όποιων επώδυνων σκέψεων υφίστανται ακόμα
• Η ελληνική τηλεόραση θα μπορούσε να ήταν άψογη, αν δεν είχε δύο ελαττώματα. Δεν είναι ελληνική και δεν είναι τηλεόραση. Υπάρχουν περιπτώσεις που θα έπρεπε να υπάρχει στην οθόνη της τηλεόρασης η σαφής προειδοποίηση: "Προσοχή! Το πρόγραμμα αυτό βλάπτει σοβαρά την πνευματική και ψυχική σας υγεία" [Άγνωστος]
• Η ζωή δε μιμείται την τέχνη, μιμείται την κακή τηλεόραση (Life doesn't imitate art, it imitates bad television) [Άλλεν Γούντι]
• Η τέχνη είναι ηθικό πάθος παντρεμένο με διασκέδαση. Ηθικό πάθος χωρίς διασκέδαση είναι προπαγάνδα. Διασκέδαση χωρίς ηθικό πάθος είναι τηλεόραση [Μπράουν Ρ.]
• Η τηλεόραση ανήκει στον λαό. Και καλά να πάθει [Αρμπάτοβα Μ.]
• Η τηλεόραση αστυνομεύεται από το χρήμα. Χτυπάνε το ρυθμό οι διαφημιστές και χορεύει όλος ο κόσμος [Παναγιωτοπούλου Α.]
• Η τηλεόραση είναι ένα μέσο ψυχαγωγίας που επιτρέπει σε εκατομμύρια ανθρώπους να ακούν το ίδιο αστείο την ίδια στιγμή και, παρ’ όλ’ αυτά, να παραμένουν μόνοι
• Η τηλεόραση είναι η απόδειξη ότι οι άνθρωποι προτιμούν να βλέπουν ο,τιδήποτε παρά ο ένας τον άλλον [Λάνδερς Α. ]
• Η τηλεόραση είναι η δημοκρατία στην πιο άσχημη μορφή της [Σαγιέβσκι Π.]
• Η τηλεόραση είναι η λογοτεχνία των αγραμμάτων, ο πολιτισμός τον ακαλλιέργητων, ο πλούτος των φτωχών, το προνόμιο των παραμερισμένων, η αποκλειστική λέσχη των αποκλεισμένων μαζών [Λέβινγκερ Λ.]
• Η τηλεόραση είναι η τσίχλα των ματιών [Όρσον Γουέλς ή Φ. Ράιτ]
• Η τηλεόραση είναι πολύ εκπαιδευτική. Κάθε φορά που ανοίγει, εγώ πάω στο άλλο δωμάτιο και διαβάζω ένα βιβλίο
• Η τηλεόραση είναι το μοναδικό ναρκωτικό που το παίρνουμε από τα μάτια [Βιτόριο Ντε Σίκα]
• Η τηλεόραση είναι φτιαγμένη για να εξαπατά. Ακόμα κι αν της βάλεις μέσα την αλήθεια, θα βγει ψέμα [Μάγκεριτζ Μ.]
• Η τηλεόραση επιτρέπει σε χιλιάδες ανθρώπους να γελούν με το ίδιο ανέκδοτο και παρ' όλα αυτά να παραμένουν μόνοι [Έλιοτ Τ.]
• Η τηλεόραση κάνει τόσο πολλά λεφτά με τις κακές εκπομπές, ώστε δεν αξίζει να ασχολείται με τις καλές [Φρέντλη Φ.]
• Η τηλεόραση κάνει τους έξυπνους εξυπνότερους και τους ηλίθιους ηλιθιότερους [Άλλεν Γούντι]
• Θα 'ρθει καιρός που ο διάβολος θα μπει μέσα σ' ένα κουτί και θα φωνάζει. Και τα κέρατά του θα 'ναι στα κεραμίδια [Κοσμάς ο Αιτωλός]
• Κάποτε οι Έλληνες δημιουργούσαν πολιτισμό. Σήμερα βλέπουν τηλεόραση [Γιάννης Τσαρούχης ]
• Μπορεί πολλές εκπομπές στην τηλεόραση να είναι το απόλυτο τίποτα, αλλά ο κόσμος φαίνεται να έχει ανάγκη από το απόλυτο τίποτα, διότι έχει φάει στη μάπα το απόλυτο δήθεν [Παπαδοπούλου Δ.]
• Νομίζω πως η τηλεόραση έχει προδώσει το νόημα του δημοκρατικού λόγου, προσθέτοντας εικονικό χάος στη σύγχυση φωνών. Τι ρόλο έχει η σιωπή σε όλο αυτό το θόρυβο; [Φελλίνι Φεντερίκο]
• Οι βάρβαροι θα ξαναρθούν μέσα από την τηλεόραση [Καργάκος Σ.]
• Όσο πιο πολλά είναι τα ΜΜΕ, όσο πιο προσιτά είναι, τόσο πιο πολλοί οι αμαθείς άνθρωποι [Χάνιν Λ.]
• Όταν επισκέπτομαι μια χώρα και θέλω να μάθω γι' αυτήν και τον πολιτισμό της, βάζω στο ξενοδοχείο μου την τηλεόραση. Αυτή με πληροφορεί σωστά και γρήγορα [Μουρ Ρότζερ]
• Προτιμώ το ραδιόφωνο από την τηλεόραση. Στο πρώτο ακούω τα παράσιτα, στο δεύτερο τα βλέπω κιόλας [Κανελλόπουλος Α.]
• Σε φυσικό επίπεδο η δικτατορία αντιπροσωπεύεται από το συρματόπλεγμα. Σε διανοητικό επίπεδο από τις κεραίες των τηλεοράσεων. [Τοσκάνι Ο.]
• Σήμερα μόνο ηλίθιοι κάνουν δικτατορίες, τη στιγμή που υπάρχουν οι τηλεοράσεις. [Έκο Ου.]
• Σύμφωνα με τελευταία επιστημονικά στοιχεία όσο πιο υψηλό είναι το επίπεδο της διάνοιας, τόσο λιγότερο ο άνθρωπος βλέπει TV. Νομίζω όλα είναι ανάποδα, όσο περισσότερο βλέπεις TV, τόσο πιο χαμηλό είναι το επίπεδο της διάνοιάς σου [Ορμπέν Ρ.]
• Τα ΜΜΕ είναι σαν τους μπράβους της νύχτας. Πουλάνε προστασία στους ημέτερους και πυροβολούν τους αντιπάλους [Καρατζαφέρης Σ.]
• Τηλεόραση: Η ενεργή μορφή του τεμπελιάσματος [Χένινγκ Βένσκε]
• Τηλεόραση: η εφεύρεση που επιτρέπει να σε διασκεδάσουν μες στο καθιστικό σου οι άνθρωποι τους οποίους δε θα τους άφηνες να μπουν στο σπίτι σου [Φροστ Ντ.]
• Τηλεόραση: Μέσο μετάδοσης παραμυθιών [Γιοχάνες Γκρος]
• Τηλεόραση: όταν οι άνθρωποι οι οποίοι δεν ξέρουν τι να κάνουν κοιτάνε τους ανθρώπους που δεν μπορούν τίποτε να κάνουν [Άλεν Φ.]
• Τηλεόραση: παραβάν πίσω απ' το οποίο κρύβεται κανείς για να μη βλέπουν τη γύμνια της ψυχής του [Σοϊλεμεζίδης Γ.]
• Τηλεόραση: παράδεισος για πλαδαρό μυαλό [Σοϊλεμεζίδης Γ.]
• Τηλεόραση: παραθυράκι στο πουθενά για το μικρό ανθρωπάκι. [Σοϊλεμεζίδης Γ.]
• Τηλεόραση: παραλλαγή της γκιλοτίνας για αποκεφαλισμό της σκέψης [Σοϊλεμεζίδης Γ.]
• Τηλεόραση: παραμυθοσουπερμάρκετ για ενηλίκους [Σοϊλεμεζίδης Γ.]
• Τηλεόραση: παράσιτο που τρέφεται με εξυπνάδα του νου και με ζωηράδα του σώματος [Σοϊλεμεζίδης Γ।]

Παραθέτω, στη συνέχεια, κάποια λίγο – πολύ ενδιαφέροντα αποσπάσματα βιβλίων που έχω κατά καιρούς αποδελτιώσει:

• “Η τηλεόραση δεν ευθύνεται για όλα τα δεινά της εποχής μας, αλλά ευθύνεται για πολλά. Η τηλεόραση δεν είναι μόνο σκουπίδια, είναι κάτι χειρότερο: είναι το απόλυτο ναρκωτικό. Και βεβαίως όντας οπαδός της αντι- απαγόρευσης δεν προτείνω ούτε το διά του νόμου κλείσιμο οποιουδήποτε σταθμού, ούτε οποιαδήποτε μορφή λογοκρισίας, αλλά δεν μπορώ να μην προειδοποιήσω: προσοχή, βλάπτει σοβαρά τη διανοητική και ψυχική υγεία [...] Αυτό το τετράγωνο, γκρίζο, ελαφριά κυρτό πράγμα που με το πάτημα ενός κουμπιού ζωντανεύει και αρχίζει να ξερνάει πλαστικούς παραδείσους, ψεύτες πολιτικούς, ηδονοβλεψίες της ανθρώπινης μιζέριας, αίμα, βία και σπέρμα, βρίσκεται παντού σε όλη την επιφάνεια και σε όλα τα υπόγεια και ανώγεια της επικράτειας, έτοιμο να σκοτώσει την ψυχή, τον νου, την ευφυϊα, την αισθητική, την υπόληψη των χρηστών. Νόμιμη και με την άδεια του κράτους. Εστία παραγωγής των ιών της βλακείας, της υποκρισίας, του φανατισμού, του κομφορμισμού, της απάθειας, μολύνει τα εγκεφαλικά κύτταρα της άβουλης μάζας παράγοντας έναν στρατό από ζόμπι. Δεν υπάρχει σωτηρία. Δεν υπάρχουν σωτήρες. Αν κάποιος μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχό της, από το μάτι που υπνωτίζει, θα κραύγαζε: “Σπάστε την. Απαλλαγείτε από το μίασμα. Δεν μπορείτε να την διορθώσετε. Μόνο να την καταστρέψετε”. Είναι πνευματική αναπηρία και δειλία το γεγονός ότι ελάχιστοι έχουν καταγγείλει τον κίνδυνο” [Πηγή: Αρθρο με τίτλο “Τηλεοπτικό παραλήρημα “ του Βασίλη Μουλόπουλου, στο “Βήμα της Κυριακής” 4.5.1997].-
• "Τηλεόραση: Συνεργός `κατ` εξακολούθηση` στην απόπειρα δολοφονίας του πνεύματος" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 15 παρ.1]
• “Ο Υβ Φλορέν και η Μπεατρίς Ντιντιέ ισχυρίζονται ότι `ο τηλεθεατής που του προσφέρεται ο κόσμος σαν θέαμα, τείνει να θεωρεί τον κόσμο θέαμα`. Και γι` αυτό δεν τον αγγίζει βαθύτερα;" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 23 παρ.4]
• "Η τηλεόραση είναι σαν το όνειρο, που το βλέπεις παθητικά. Με τη διαφορά ότι στ` όνειρο προηγείται ο ύπνος, ενώ στην τηλεόραση έπεται" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 31 παρ.1]
• "Ο διεθνής όρος mass media, που σημαίνει μέσα μαζικής επικοινωνίας μεταφράζεται: Στις δικτατορίες, μέσα επικοινωνίας με τη μάζα και στις δημοκρατίες, μέσα επικοινωνίας της μάζας" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 31 παρ.3]
• "Το ραδιόφωνο ταιριάζει στον ελεύθερα σκεπτόμενο άνθρωπο κι η τηλεόραση σε κείνον, που από την φύση του, αισθάνεται ανελεύθερος. Και κάτι περισσότερο, για το οποίο συνηγορεί η ιστορία: Το ακρόαμα ταιριάζει σ` εποχές που επικρατεί η ελευθερία και το θέαμα σ` εποχές που η ελευθερία διώκεται" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 51-52]
• "Εκείνους που δεν βλέπουν τηλεόραση τους αναγνωρίζεις γιατί ξέρουν να βλέπουν..." [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 75 παρ.3]
• "Η τηλεόραση δολοφονεί την ενόραση" [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 75 παρ.5]
• "Πριν από την τηλεόραση, η όραση ήταν γνώση. Τότε όμως ο άνθρωπος έβλεπε με τα δικά του μάτια..." [Γιώργου Ν. Κάρτερ, Κείμενα επικοινωνίας, Δίφρος 1981, σελ. 76 παρ.7]
• "Αυτό το φαινόμενο της όλο και αυξανόμενης ταχύτητας του χρόνου μήπως οφείλεται στο γεγονός ότι βλέπουμε πολλή τηλεόραση; (...) Βλέποντας τηλεόραση, απλώς κοιμόμαστε ΚΑΙ την ημέρα!" [Μη... Είμαι ακόμα ζωντανή, σελ. 13 παρ. προτελ.]
• "Οπως λέει κι ο Bruce Springsteen σ' ένα τραγούδι του 'πενήντα επτά προγράμματα στην τηλεόραση και τίποτα μέσα σ' αυτά" [Νίκολας Νεγρεπόντε, Ψηφιακός κόσμος, σελ. 48 μέση]
• “Αρκετά δαπανηροί αυτοί οι τοίχοι τηλεοράσεως! […] Αυτό το σύνολο με τις γρήγορες ομιλίες σαν να ήταν δέντρα γεμάτα πιθήκους, που δε λένε τίποτα, τίποτα, τίποτα, αλλά μιλάνε, μιλάνε δυνατά, δυνατά, δυνατά” [Ρ.Μπραντμπουρη, Φαρενάιτ 451- Κάψτε τα βιβλία, σελ. 52 παρ. τελ.]
• “Η τηλεόραση είναι ‘αληθινή’. Είναι άμεση, έχει διαστάσεις. Σου λέει τι να σκεφτείς και τι να διώξεις απ’ το μυαλό σου. Πρέπει εκείνη να έχει δίκιο. Δείχνει τόσο αλάνθαστη. Σε σπρώχνει τόσο γρήγορα στα δικά της συμπεράσματα, που το μυαλό σου δεν έχει ώρα να διαμαρτυρηθεί λέγοντας: Τι ανοησίες!” [Ρ.Μπραντμπουρη, Φαρενάιτ 451- Κάψτε τα βιβλία, σελ. 94 μέση]
• “[Η TV] σου φτιάχνει εκείνη ό,τι σχήμα σου αρέσει! Είναι ένα περιβάλλον τόσο αληθινό, όσο και ο κόσμος. Σιγά – σιγά γίνεται και είναι η αλήθεια” [Ρ.Μπραντμπουρη, Φαρενάιτ 451- Κάψτε τα βιβλία, σελ. 94 τέλος]
• “ΚΙ ύστερα μπήκε στο σαλόνι, εκεί όπου τα γιγάντια ηλίθια τέρατα έμειναν κοιμισμένα τώρα με τις άσπρες άδειες σκέψεις τους και τα χιονάτα τους όνειρα. Πυροβόλησε με μανία σε έναν απ’ τους κενούς τοίχους, όλο το σύστημα τσίριξε εναντίον του. Η κενότητα έβγαλε ένα ακόμα πιο κενό σφύριγμα, ένα ακατανόητο ούρλιαγμα. Προσπάθησε να θυμηθεί γι’ αυτήν εδώ τη συσκευή πάνω στην οποία το ΤΙΠΟΤΑ έδινε παραστάσεις, αλλά δεν μπόρεσε να σκεφτεί τίποτα” [Ρ.Μπραντμπουρη, Φαρενάιτ 451- Κάψτε τα βιβλία, σελ. 129 παρ.3]
• “Μπροστά σε μια τόσο ισχυρή αδράνεια, μου φαίνεται πολύ εύκολο να κατηγορήσω τα μέσα μαζικής ενημέρωσης – και κυρίως την τηλεόραση, της οποίας οι μεγάλοι τίτλοι ή οι εικόνες εκχυδαΐζουν τη φρίκη. Εμείς όμως έχουμε χάσει την ικανότητά μας να αισθανόμαστε φρίκη. Αναρωτιέμαι μάλιστα αν ο όρος ‘τηλεθεατής’ δεν οδηγεί στη σύγχυση της πραγματικότητας με την εικονικότητα. Τα πάντα γίνονται απλό θέαμα, καθώς η εκπομπή ‘Είκοσι Ώρες’ απεικονίζει το διάστημα των λυπηρών γεγονότων, το οποίο γρήγορα ξεχνιέται από τις ψυχαγωγικές εκπομπές που ακολουθούν και τις οποίες χαρακτηρίζουμε απερίσκεπτα σαν ανόητες, παρότι συμμετέχουμε στα ποσοστά της ακροαματικότητάς τους. Εκπλησσόμαστε από γελοίες επιτυχίες (πότε θα διασχίσουν τον Ατλαντικό μέσα σε ένα καλάθι;), λατρεύουμε τα ευτελή είδωλα, αυτά τα είδωλα που η Βίβλος ονόμαζε ΄μηδενικά που δεν χρησιμεύουν σε τίποτα’΄. Για να παραφράσουμε έναν βραβευθέντα με το βραβείο Νόμπελ, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια γενιά που γνωρίζει ‘τη σωστή αξία όλων των πραγμάτων και την αληθινή αξία του τίποτα” [Paco Rabanne, Το τέλος των καιρών, εκδ. Εσοπτρον, σελ. 124 παρ.2]
• “Η τηλεόραση αρχικά προσφερόταν να αποτελέσει για μας ένα παράθυρο στον κόσμο. Από τότε, τις περισσότερες φορές είναι μόνο ένα φανάρι – αντικατοπτρισμός που αντανακλά οάσεις χωρίς ψυχή. Παρασύρει τους τηλεθεατές σε μια αργή ελικοειδή υπνωτική κατάπτωση που τους καταδικάζει στην απάθεια, ενώ έξω παίζεται η τύχη της ανθρωπότητας” [Paco Rabanne, Το τέλος των καιρών, εκδ. Εσοπτρον, σελ. 124-125]
• «Λίγα μηχανήματα καταστρέφουν το χρόνο πιο αποτελεσματικά απ’ όσο η τηλεόραση. Τελικά, πολύ δύσκολα μπορούμε να βρούμε κάποιον άλλο λόγο για να βλέπουμε τηλεόραση πολλές ώρες το βράδυ, πέρα από το να ξεφορτωθούμε ένα χρόνο που είναι είτε πλεονάζων είτε δυσάρεστος» [Lars Svendsen, Η φιλοσοφία της βαρεμάρας, σελ. 32 μέση]
• «Στην εισαγωγή του Crash ο Μπάλαρντ γράφει ότι η σχέση μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας τείνει ολοένα και περισσότερο να αντιστραφεί, πως ζούμε σε αυξανόμενο βαθμό σ’ ένα κόσμο μυθοπλασιών (ιδιαιτέρως λόγω της επίδρασης της τηλεόρασης και των διαφημίσεων) και ότι το καθήκον του συγγραφέα δεν είναι συνεπώς να επινοεί μια μυθοπλασία, αφού οι μυθοπλασίες είναι ήδη εδώ, αλλά μάλλον να επινοήσει την πραγματικότητα» [Lars Svendsen, Η φιλοσοφία της βαρεμάρας, σελ. 122-123]
• «Πόσοι άνθρωποι σήμερα έχουν αρχίσει να υποψιάζονται αν προγραμματικά μεθοδεύει η τηλεοπτική “πληροφόρηση” την απόσπαση του τηλεθεατή από την πραγματικότητα, τη μετάθεσή του σε ψευδαισθητικές βεβαιότητες, σε φαντασιώσεις πεποιθήσεις; Κι όμως, οι περισσότεροι κάτι πρέπει να έχουν ακούσει για κατασκευές πλασματικών εντυπώσεων και ψευδέστατων ειδήσεων με σκηνοθετικά τρικ ή με μοντάρισμα εικόνων. Κάτι πρέπει να έχουν πληροφορηθεί για τους ασυνείδητους επηρεασμούς που ασκεί στον ψυχισμό μιας καθεαυτήν η εικόνα» [Χρήστος Γιανναράς, Η λογική αρχίζει με τον έρωτα, σελ. 39 παρ. τελ.]
• «Αυτό το είδος βιασμού της νοημοσύνης των τηλεθεατών και διασυρμού της ποιότητας το αντιλαμβάνεται σήμερα μια ασήμαντη μειονότητα, ελάχιστη κοινωνική μερίδα. Και ακόμα λιγότεροι διαβλέπουν τον κίνδυνο από την τηλεοπτική επιβολή στο κοινωνικό σύνολο ψευδαισθητικών κριτηρίων, σύγχυσης του πραγματικού με το φαντασιώδες, αδυναμίας των ανθρώπων να προβληματιστούν για την ίδια τη ζωή τους. Είναι σκόπιμη καλλιέργεια διχασμένης εκδοχής των δεδομένων της εμπειρίας, ένα είδος προγραμματικής σχιζοείδειας, που εγκυμονεί ανεξέλεγκτα κοινωνικά τερατογεννήματα. Θα έρθει η μέρα που θα υποχρεωθούν εκ των πραγμάτων οι άνθρωποι να αρνηθούν ριζοσπαστικά την τηλεοπτική πληροφόρηση. Όταν η πόλωση τεχνητών ψευδαισθήσεων και εμπειρικής πραγματικότητας θα έχει συγκεκριμενοποιηθεί σε όλο το εύρος της ως μήτρα τρομακτικής παθογένειας. Όταν ο χλευασμός της λογικής, η άρνηση της προφάνειας για χάρη της επιθυμητής εικόνας, η κατάλυση κάθε σύμβασης, τα αντανακλαστικά της επιθετικότητας και της βίας θα έχουν μεταβάλει την καθημερινότητα σε μόνιμο (όχι περιπτωτικό, όπως σήμερα) εφιάλτη» [Χρήστος Γιανναράς, Η λογική αρχίζει με τον έρωτα, σελ. 40-41]
• “Η Μπέμπα Κοτσάμα εγκατέστησε μια κεραία σαν πιάτο στη στέγη του σπιτιού στο Αγιέμενεμ. Κι από το σαλονάκι της, μέσω της δορυφορικής τηλεόρασης επιθεωρούσε τον κόσμο ολόκληρο. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς την απίστευτη αναστάτωση που έφερε η τηλεόραση στη ζωή της Μπέμπας Κοτσάμα. Δεν ήταν κάτι που συνέβη βαθμιαία. Συνέβη μέσα σε μια νύχια. Ξανθιές καλλονές, πόλεμοι, λιμοί, ποδόσφαιρο, σεξ, μουσική, πραξικοπήματα –κατέφθασαν όλα με το ίδιο τρένο. Κατέβηκαν όλα μαζί. Εγκαταστάθηκαν στο ίδιο ξενοδοχείο. Και στο Αγιέμενεμ, όπου άλλοτε ο δυνατότερος θόρυβος ήταν η μελωδική κόρνα του λεωφορείου, η Μπέμπα Κοτσάμα μπορούσε να καλέσει μπροστά της τώρα κατά βούληση μάχες ολόκληρες, επιδημίες, εντυπωσιακές σφαγές ή τον ίδιο τον Μπίλ Κλίντον, σαν να ήταν υπηρέτης της. Κι ενώ ο κήπος της μαραινόταν και πέθαινε, η Μπέμπα Κοτσάμα παρακολουθούσε τους αγώνες πρωταθλήματος του αμερικανικού ΝΒΑ, συναντήσεις κρίκετ και τουρνουά τένις Grand Slam. Τις καθημερινές έβλεπε Tnv Ωραία και το Τέρας και τη Σάντα Mπάρμπαρα, σίριαλ όλο εύθραυστες ξανθιές κουκλίτσες, με κραγιόν και κοκαλωμένα χτενίσματα με σπρέι, που σαγήνευαν ανδροειδή και υπεραμύνονταν των σεξουαλικών αυτοκρατοριών τους. Η Μπέμπα Κοτσάμα λάτρευε τα γυαλιστερά τους ρούχα και τις πανέξυπνες, ετοιμόλογες απαντήσεις τους. Ασυνάρτητα κομμάτια από τις φράσεις αυτές ξανάρχονταν στο νου της κατά τη διάρκεια της ημέρας και την έκαναν να χασκογελάει μόνη της” [Αρουντατι Ρόι, Ο Θεός των Μικρών Πραγμάτων, σελ. 47-48]
• «Για ποιο λόγο τόσοι νέοι και νέες υποβάλλονται στις ηλίθιες και ταπεινωτικές διαδικασίες των ριάλιτι-σόου (τύπου Big Brother, Loft Story, Kho Lanta ή Star Academy); Κυρίως για να γίνουν γνωστοί, να αποκτήσουν μια στιγμιαία διασημότητα έστω και στις εκπτώσεις. Εδώ βρίσκεται το παράδοξο της ιδιωτικής ζωής: έχοντας κερδίσει με φοβερούς αγώνες τον πόλεμο για τον σεβασμό της ιδιωτικότητάς του και των ιδεών του, το δυτικό άτομο, φοβούμενο μη φανεί ανυπόστατο στα μάτια του άλλου, κάνει τα πάντα για να αποκαλύψει τα ιδιαίτερα μυστικά του και επιδείχνεται με τη θέλησή του όπου βρει την κατάλληλη ευκαιρία. Ξετρελαμένο με τη σκέψη πως μπορεί να είναι αόρατο στο βλέμμα του άλλου, γεμίζει το διαμέρισμά του με web-cams, συχνάζει στα κλαμπ ανταλλαγής ερωτικών συντρόφων, αφηγείται με κάθε λεπτομέρεια τις ερωτικές του συνήθειες στα τηλεοπτικά πλατό ή σε βιβλία, κοντολογίς, προσπαθεί να μεταστρέψει την ασήμαντη καθημερινότητά του σε βαρυσήμαντο γεγονός. Κάνει τσίσα, ξύνει τη μύτη του, τρώει και κοιμάται κάθε μέρα! Αυτό αξίζει να αποκαλυφθεί πάραυτα σε όλο τον κόσμο! Αποδέχεται λοιπόν από τα μίντια αυτό που δεν θα το ανεχόταν από την Εκκλησία ή το Κράτος. Εκούσια υποδούλωση που ταλαντεύεται ανάμεσα στο φόβο του κοινωνικού ελέγχου και τον φόβο μην περάσεις απαρατήρητος» [Πασκάλ Μπρύκνερ, Η μιζέρια του πλούτου, σελ. 191-192]
• «Ελάχιστοι άνθρωποι στην εποχή της “τηλεοπτικής δικτατορίας”, στην οποία ζούμε, έχουν το θάρρος και το σθένος να εκτεθούν δημόσια εκφράζοντας “αιρετικές” απόψεις, χωρίς μάλιστα να κολακεύουν τον “υπέρτατο δικαστή”, την κοινή γνώμη» [Κλεάνθης Γρίβας, Αντίσταση στην εποχή του τίποτα, σελ. 101 αρχή]
• «Οι επιστημονικοί ερευνητές του εγκεφάλου ανησυχούν σοβαρά για τις επόμενες γενιές, καθώς συνεχώς αυξάνεται το ποσοστό αποτυχίας στα σχολεία σε άμεση συνάρτηση με την επονομαζόμενη μιντιακή εξαχρείωση. Κάθε δεύτερος νέος σε ηλικία δέκα ετών διαθέτει στο παιδικό του δωμάτιο τηλεόραση, υπολογιστή, Playstation και DVD και περνάει καθημερινά γύρω στις δύο ώρες παίζοντας βιντεοπαιχνίδια. Για τα παιδιά αυτά, η ικανότητα εκμάθηησης του σχολικού υλικού έχει περιοριστεί στο ελάχιστο, επειδή οι περιοχές του εγκεφάλου που χρησιμοποιούνται για τις σχολικές εργασίες δεσμεύονται από την υπερκατανάλωση βιντεοπαιχνιδιών και την τηλεόραση. Καμία άλλη συσκευή δεν ευνοεί τόσο πολύ την αποβλάκωση και την αγελαία συμπεριφορά όσο η τηλεόραση. Κανένα άλλο μέσο δεν φέρνει μεγαλύτερη ευθύνη για τον περιορισμό της διανοητικής ικανότητας, την υπερβολική βία και τη μετριότητα, την τόσο άπλετη σπατάλη χρόνου. Πριν από όχι πολύ καιρό, έπρεπε να ξέρεις λατινικά για να ανήκεις στην ανώτερη πνευματική τάξη. Σήμερα, για να πετύχεις το ίδιο, αρκεί η απόρριψη της τηλεόρασης» [Alexander Von Schonburg, Ξοδέψτε λιγότερα Ζήστε καλύτερα, σελ. 149 παρ. 2-3]
• «Γράφει ο Νόαμ Τσόμσκι: ‘Ο καθένας μόνος του μπροστά στην τηλεόραση και να του τρυπούν το μυαλό με το μήνυμα που λέει πως η μόνη αξία στη ζωή είναι να έχει όλο και περισσότερα εμπορεύματα ή να ζει όπως η πλούσια οικογένεια της μεσαίας τάξης που βλέπει στην τηλεόραση και να έχει τέτοιες ‘ευγενικές αξίες’, όπως η αρμονία και ο αμερικανισμός. Όλα αυτά είναι η ζωή;» [Γιώργος Στάμκος, Μετα-αποκάλυψη τώρα, σελ. 57 μέση]
• «Η μάζα δεν φημίζεται για την έφεσή της προς την ορθολογική σκέψη και συχνά αρνείται να αποδεχτεί το προφανές: το ότι την εξαπατούν και της κλέβουν τη δύναμη. Δεν γνωρίζει πώς να αμυνθεί γιατί αισθάνεται διασπασμένη, καθώς τα μέλη της στέκουν μόνα και ανυπεράσπιστα μπροστά στις οθόνες της τηλεόρασης, όπου και σφυροκοπούνται ανηλεώς από τα αποβλακωτικά της μηνύματα» [Γιώργος Στάμκος, Μετα-αποκάλυψη τώρα, σελ. 67 παρ.3]
• «Η Αμερική είναι εδώ και δεκαετίες μια ‘τηλεοπτική δημοκρατία’, όπου τα μέσα μαζικής επικοινωνίας επιλέγουν και αποφασίζουν τί είδους μηνύματα θα μεταφέρουν στην ήδη προκατασκευασμένη κοινή γνώμη, που έχει υποστεί διανοητική αφυδάτωση। Τα μυαλά των Αμερικανών τηλεθεατών είναι ‘κόσκινο’ από τις ακατάπαυστες ριπές των διαφημίσεων» [Γιώργος Στάμκος, Μετα-αποκάλυψη τώρα, σελ। 80 τέλος]

Θέματα από ένα τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων:

Ναυάγιο στο Μέτσοβο

Τροχαίο στην Σπιναλόγκα

Η αβάστακτη μοναξιά του πελεκάνου

Το σπανακόρριζο θεραπεύει τις χιονίστρες

[Από γελοιογραφία του Γιάννη Δερβεντζόγλου στον "Ελεύθερο Τύπο" της 31.7.1999]